Spis treści
Nowe wytyczne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach z monitorami ekranowymi obowiązują od kilku dni.
Minimalne standardy bezpieczeństwa, higieny i ergonomii
Zmiany nakładają na pracodawców obowiązek dostosowania stanowisk pracy z monitorami do minimalnych standardów bezpieczeństwa, higieny i ergonomii.
WAŻNE! Pracodawcy mają czas do 17 maja 2024 roku, żeby się do nich dostosować.
Dotychczasowe przepisy utrzymywały się przez ponad dwie dekady, pomimo postępu w technologii wykorzystywanej w pracy.
Dlatego konieczne było dostosowanie regulacji do nowych realiów, w szczególności uwzględniając laptopy. Nowe rozporządzenie zniosło pojęcie systemu komputerowego, które od 1998 r. obejmowało urządzenia wchodzące w skład stanowiska pracy wraz z oprogramowaniem.
Co musi być na stanowisku pracy?
Przepisy definiują ponownie stanowisko pracy jako przestrzeń wyposażoną w:
- a) niezbędne urządzenia, takie jak monitor ekranowy, klawiatura, mysz lub inne wejściowe narzędzia, oraz odpowiednie oprogramowanie,
- b) krzesło i stół,
- c) opcjonalne dodatkowe wyposażenie, takie jak drukarka, skaner, uchwyt na dokumenty czy podnóżek.
Ważna zmiana - podział na czas pracy przy monitorze
- Ważną zmianą jest m.in. klastyczny podział na czas pracy przy urządzeniu. Jeżeli jest on niższy niż połowa dobowego wymiaru, wówczas wymogi w zakresie minimalnych wymagań, jakie powinny spełniać stanowiska pracy oraz ergonomii, nie muszą być spełniane przez firmy - komentuje Magdalena Paczkowska, ekspert ds. bezpieczeństwa pracy. - W tym przypadku mamy na przykład do czynienia z wieloma stanowiskami w sprzedaży, gdzie praca przy komputerze przenośnym czy sklepowym tablecie wykonywana jest prze 2-3 godziny dziennie celem weryfikacji zamówień czy rozliczenia kosztów biznesowych. Tutaj pracodawca nie musi doposażać stanowisk pracy w dodatkowy monitor stacjonarny lub podstawkę, jeśli jest to dorywcza praca przy tego typu urządzeniach poniżej połowy godzin pracy.
W każdy innym przypadku, kiedy przedział czasu pracy wynosi powyżej połowy godzin pracy w dobowym wymiarze czasu pracy, wymagane jest, aby monitor ekranowy był częścią stanowiska. Możliwe jest zastąpienie monitora podstawką pod laptop, pod warunkiem, że umożliwia ona właściwe ustawienie ekranu.
Nowe przepisy eliminują konkretne wymogi dotyczące ustawienia monitora w kwestii kąta nachylenia czy obrotów, stawiając jedynie ogólne wytyczne dotyczące pochylenia ekranu. W obszarze ergonomii zrezygnowano z pojęcia tętnienia, zastępując je określeniem migotania lub innych form niestabilności. Wymagane jest, aby ustawienie monitora nie wymuszało nieergonomicznych ruchów głowy i szyi.
Dla kogo okulary korekcyjne lub szkła kontaktowe?
Nowe przepisy nie nakładają już również wymogu antyodbiciowej warstwy na ekranie, ani stosowania odpowiednich filtrów.
- Natomiast wprowadzają obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiednich korekcyjnych okularów lub szkieł kontaktowych zgodnie z zaleceniem lekarza, jeśli badania medycyny pracy wykażą taką potrzebę. Ponadto krzesło stanowiska pracy powinno być stabilne, z co najmniej pięcioma podporami i kółkami jezdnymi oraz być odpowiednio wyprofilowane, zapewniając naturalne wygięcie kręgosłupa i ud, swobodną, wygodną pozycję oraz możliwość regulacji wysokości siedziska i kąta oparcia. Nowym zapisem jest też konieczność regulacji podłokietników w krzesłach. Przepisy wprowadzają również zmiany w wymogach dotyczących konstrukcji stołu i powierzchni roboczej, zalecając większą powierzchnię ułatwiającą przechowywanie narzędzi pracy, pozwalającą na umieszczenie wszystkich elementów obsługiwanych ręcznie w zasięgu kończyn górnych - - dodaje Łukasz Wawrzyniak, ekspert ds. bezpieczeństwa pracy W&W Consuting.
Jaki kolor blatu stołu pracownika?
- Rozporządzenie nadal sugeruje jasny kolor blatu stołu, natomiast podkreśla, że powinien on być matowy.
- Pracownik powinien mieć odpowiednią przestrzeń pod stołem do nóg i swobodę zmiany pozycji w trakcie pracy.
- Przepisy dopuszczają możliwość wyposażenia stanowiska pracy na życzenie pracownika w podnóżek, drukarkę czy skaner oraz w uchwyt na dokumenty, posiadający regulację ustawienia.
Wprowadzają tym samym bardziej elastyczne i ogólne wytyczne dotyczące ergonomii i bezpieczeństwa na stanowiskach pracy z monitorami ekranowymi, oczywiście, tylko dla tych stanowisk pracy, przy których czas spędzany przed przenośnym system wynosi powyżej połowy dobowego wymiaru pracy.
