Spacerkiem po Kielcach

     Wszystko na wyciągnięcie ręki, z możliwością odpoczynku na ławeczce lub w zacisznej kawiarence. Dla bardziej wytrwałych urządzono widokowy szlak spacerowy wokół miasta o długości 80 km. W bezpośredniej bliskości Kielc znajduje się także pięć stoków narciarskich z wyciągami.**
     Na szlaku miejskim
     Wystarczy wyjść przed dworzec kolejowy, aby rozpocząć swą przygodę na kieleckim szlaku. Dokładniej, szlak nazwano miejskim i oznakowano czytelnie tablicami. To oczywiście program minimum, ale sami przekonacie się, jak atrakcyjny. Od razu warto skierować się na południe wzdłuż ul. Armii Krajowej. Po kilku minutach dojdziemy do przepięknej budowli o bizantyjskch hełmach. To dawna cerkiew wzorowana na sławnym petersburskim soborze izaakowskim, wzniesiona w latach 1902-04. Władze carskie zbudowały ją dla stacjonującego w mieście garnizonu rosyjskiego. W okresie międzywojennym gmach przekazano kościołowi rzymskokatolickiemu. Odtąd pełni rolę kościoła garnizonowego.
     Na skrzyżowaniu z ul. Karczówkowską nasz szlak skręca w lewo, ale proponowałbym wybrać przeciwny kierunek - ku widocznemu w oddali wapiennemu wzgórzu Karczówka (340 m npm).
     Karczówka
     Wzgórze Karczówka jest rezerwatem przyrody. Znajduje się tam zespół klasztorny ufundowany przez biskupa krakowskiego Marcina Szyszkowskiego. Kościół św. Karola Boromeusza wzniesiono w latach 1624-1628, a do 1631 r. klasztor Bernardynów. W pierwszej połowie XVIII w. postawiono zabudowania gospodarcze, a całość otoczono murem z basztami. W kościelnej kaplicy można oglądać owiany legendami, XVII- wieczny posag św. Barbary wykonany z wielkiego samorodka rudy ołowiu. Z tarasu widokowego obok kaplicy widać pobliskie góry, a nawet oddalone o ok. 25 km pasmo Łysogór. Z przeciwnej strony rysuje się dolina Łośnej, czyli Wiernej Rzeki - uwiecznionej przez Stefana Żeromskiego.
     Kadzielnia
     Wróćmy jednak na szlak miejski. Przechodzimy przez Skwer Harcerzy poległych za Ojczyznę i wkrótce dochodzimy do rezerwatu Kadzielnia. Ścisłej ochronie podlega najwyższa część skalnego cypla, nazywana Skałką Geologów, która zawiera skamieniałe szczątki korali, brachiopodów, ryb i głowonogów. Kadzielnia jest nieczynnym od 1962 r. kamieniołomem, ale jej nazwa pochodzi od zbieranych tam od niepamiętnych czasów ziół używanych do kadzideł w kieleckiej katedrze. Kadzielnia stanowi największe skupisko jaskiń na Kielecczyźnie (26). W południowej części wyrobiska zbudowano amfiteatr na 5 tys. osób.
     Aleją i parkiem
     Schodząc z Kadzielni skręcamy w lewo - na aleję Legionistów. Przy alei znajduje się Wojewódzki Dom Kultury, a nieco dalej - już na skwerze - pomnik Czynu Legionowego. Trzeba bowiem wiedzieć, że w sierpniu 1914 r. do Kielc wkroczyły oddziały strzelców pod dowództwem Piłsudskiego. Na skwerze zobaczyć można dworek Karsza z pierwszej połowy XIX w., a po przekroczeniu ul. Ogrodowej - park Miejski założony w latach 30. XIX w. na stoku Wzgórza Zamkowego. Za drewnianym, krytym gontem ogrodzeniem, znajdziemy XVIII-wieczny dworek Laszczyków z oficyną i wozownią, w którym umieszczono Muzeum Wsi Kieleckiej. Dworek jest ostatnim drewnianym obiektem tej klasy w mieście. Po drugiej stronie ul. Jana Pawła II stoi kościół św. Trójcy z pierwszej połowy XVII w., a tuż za nim Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego - syna tej ziemi i piewcy jej piękna - utworzone w budynku seminarium z XVIII w.
     Katedra Wniebowzięcia NMP
     Szlak prowadzi do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny wzniesionej w 1171 r. przez biskupa Gedeona. Jest to najstarszy obiekt miasta. Jednak obecny, wczesnobarokowy wygląd, katedra otrzymała po wielu przebudowach prowadzonych od XIII do XIX w. W zamurowanym portalu kościoła znajduje się marmurowa tablica ufundowana w 1782 r. przez ks. prymasa Michała Poniatowskiego. Na tablicy widnieją polskie jednostki wag i miar z Łokciem Koronnym na czele. W katedrze zwiedzać można skarbiec.
     Pałac biskupów krakowskich
     Najcenniejszym zabytkiem Kielc jest Pałac Biskupów Krakowskich wzniesiony w latach 1637-42 przez biskupa Jakuba Zadzika. Rezydencji "strzegą" cztery sześcioboczne wieże. Skrzydła dobudowane zostały w XVIII w. Ustawy Sejmu Czteroletniego (1788-92) zmusiły biskupów do przekazania swych dóbr administracji państwowej. W roku 1971 pałac zamieniono w Muzeum Narodowe. W zabytkowych wnętrzach zgromadzono meble, tkaniny i ceramikę z epoki. Na parterze znajduje się Galeria Malarstwa Polskiego (XVII - XX w.), wystawa dawnego uzbrojenia europejskiego i wschodniego oraz Sanktuarium Marszałka Piłsudskiego.
     Opuszczając pałac kierujemy się ku północnej części parku Miejskiego. Jest tam Muzeum Pamięci Narodowej lat 1939-56, a nieco dalej - romantyczny pałacyk Zielińskiego, w którym urządzono Dom Środowisk Twórczych. Przy ul. Zamkowej można zobaczyć źródło Biruty uwiecznione w "Syzyfowych pracach" Żeromskiego.
     Secesyjna ulica
     Dalej wkraczamy na wytyczoną w latach dwudziestych XIX w. ul. Sienkiewicza. Wzdłuż ulicy można oglądać wspaniałe budowle secesyjne, by wymienić gmach dawnego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu ozdobiony czerwonym piaskowcem, hotel "Wersal", ekskluzywny "Bristol", czy teatr im. Stefana Żeromskiego (dawnej teatr Ludwika). Dalej stoją kamienice nazywane Sienkiewiczowską Dzielnicą Mieszkaniową z umieszczonymi na ścianach portretami sławnych pisarzy związanych z Kielecczyzną
     Stare Miasto
     **Na naszym szlaku znajduje się kościół św. Wojciecha stanowiący historyczne centrum Kielc. Po kościółku z przełomu XI i XII w. nie ma już śladu. Na jego miejscu zbudowano w 1763 r. murowany kościół, powiększony w XIX w. We wnętrzach podziwiać można sakralne obrazy Jana Styki z 1889 r.
     Serce Starego Miasta stanowi Rynek istniejący od XII w. Oczywiście jego funkcja targowa zmieniła się na turystyczną i rekreacyjną. Warto skosztować dań w restauracji mieszczącej się w barokowej kamienicy Sołtyków z 1765 r. Zachodnią pierzeję Rynku zajmuje klasycystyczny ratusz - do dziś siedziba Urzędu Miasta. W kamienicy z podcieniami urządzono Muzeum Narodowe.