Szczęśliwiec! Ale uwaga – w sprawie rzeczy zagubionych w kodeksie ukryto kilka pułapek

Na stronie W bydgoskim Biurze Reczy Znalezionych znajduje się 126 przedmiotów. Na właścicieli czekają głównie telefony komórkowe, ale są tu również klucze z chipem, „kolczyk koloru żółtego”, łuk z akcesoriami, aparat słuchowy, dalmierz i wózek inwalidzki.

Znajdziemy tu informację, że znalezisko musi zgłosić każdy, „kto znalazł rzecz na terenie miasta Bydgoszczy i nie zna osoby uprawnionej do odbioru rzeczy”. Ale to nie takie proste.

W ustawach nie doszukamy się pełnej definicji rzeczy znalezionej. Prawnicy przyjmują, że „rzeczą zgubioną” może być wyłącznie rzecz ruchoma, którą właściciel przestał posiadać wskutek własnego zachowania własnego (lub innej osoby, w której posiadaniu rzecz się znajdowała). Nie może nią być przedmiot kradzieży.

Ze znalezieniem rzeczy mamy do czynienia tylko wtedy, gdy znalazca zabezpieczył dostęp do znaleziska (albo zawiadomił o tym stosowny organ). To ważne, jeśli oczekujemy znaleźnego.

A co, jeśli rzecz znajdziemy np. w na dworcu kolejowym albo w restauracji? Musimy powiadomić o tym osobę administrującą lokalem i – gdy taka będzie jej decyzja – oddać jej rzecz na przechowanie. Wówczas nie mam już obowiązku informować o tym innych organów. Za to zarządzający budynkiem musi po upływie 3 dni, przekazać rzecz właściwemu staroście. Jeśli oczywiście wcześniej nie zgłosi się po nią właściciel.

Znalazca rzeczy, który zadośćuczynił swoim ustawowym obowiązkom, ma prawo żądać od właściciela rzeczy znaleźnego.

Znalazcy należy się 1/10 wartości rzeczy. Znaleźne zostaje wypłacone tylko wtedy, jeżeli znalazca zgłosi swoje żądanie najpóźniej w chwili wydania rzeczy właścicielowi. Takie zastrzeżenie należy uczynić również w Biurze Rzeczy Znalezionych.

W zguby będącej własnością skarbu państwa (zabytki, archiwalia), oprócz znaleźnego można spodziewać się nagrody. Wysokość nagrody pieniężnej nie może być niższa niż jedna dziesiąta wartości materialnej zabytku lub materiału archiwalnego. Tu jednak jest pewien kruczek - nagrodę pieniężną przyznaje się tylko wówczas, gdy zabytek lub materiał archiwalny posiada „znaczną wartość historyczną, artystyczną, naukową lub materialną”. W pozostałych przypadkach znalazca musi zadowolić się dyplomem. To nie wszystko – jeśli znajdziecie zaginiony obraz Rafaela, nie liczcie na miliony z dziesiątej części jego wartości. Nagroda pieniężna nie może przekroczyć 30-krotności kwoty przeciętnego wynagrodzenia. I jeszcze jedno – znaleźne podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Biuro Rzeczy Znalezionych  nie przyjmuje rzeczy których szacunkowa wartość nie przekracza 100 złotych, chyba że są to rzeczy o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej. Urzędnicy wzgardzą również znaleziskiem, gdy istnieją podstawy do uznania, że rzecz znaleziona została porzucona z zamiarem wyzbycia się własności. Nie przyjmą od nas również zagubionego zwierzęcia, które zabłąkało się lub uciekło.

Każdy kto znalazł cudzą rzecz lub na przykład zabłąkane zwierzę jest zobowiązany w ciągu dwóch tygodni od dnia jej znalezienia do zawiadomienia o tym fakcie na przykład Policji lub w inny możliwy sposób poszukać jej posiadacza.

Znalazca może uwolnić się od odpowiedzialności za przedmiotowe zachowanie pomimo nie zawiadamiania Policji lub stosownego organu, jeśli podjął stosowne kroki w celu poszukiwania właściciela rzeczy.  Można na przykład zamieścić ogłoszenie w Internecie, prasie lub umieścić  własne ogłoszenie w miejscach publicznych, których charakter na to pozwalają (tablice w parkach, słupy ogłoszeniowe itp.).

Nie zwracając znalezionej rzeczy dokonujemy przywłaszczenia. Jeżeli wartość tej rzeczy nie przekracza 500 zł, popełniania się wykroczenie. W sytuacji gdy jej wartości przekracza kwotę 500 zł, grozi odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa.
Tak było z 56-latkiem z Lubelszczyzny, który znalazł na grzybach portfel z pieniędzmi, zabrał je a portfel wyrzucił.