To tutaj przebiegała granica Rosji i Prus. Bogata historia podtoruńskiego Lubicza

Rzeka Drwęca oddziela od siebie Lubicz Dolny i Górny. To miejsce odegrało istotną rolę nie tylko w lokalnej historii.

Korzenie Lubicza sięgają bardzo głęboko. Dowodem na to, że należy on do grona najstarszych osad w sąsiedztwie Torunia, jest pogańskie cmentarzysko. Archeolodzy odkryli tutaj groby skrzynkowe.

Za czasów panowania krzyżaków, wieś należała do zakonników (komturstwo toruńskie).

Przenieśmy się do 1292 roku, kiedy to komtur postawił młyn na rzece. Ów młyn stał się pierwszym umocnionym punktem krzyżackim na rzece Drwęcy, która oddzielała ziemie polskie od krzyżackich. Cegielnia, folusz (folowano tutaj czyli obrabiano sukna), miedziennica, papiernia - to miejsca, które pojawiły się w średniowiecznym Lubiczu. Z racji tego, iż obiekty mieściły się po obu stronach rzeki, były powodami licznych zatargów. W 1435 roku w Brześciu Kujawskim została podjęta decyzja - środek Drwęcy został ustalony jako granica Królestwa Polskiego a krzyżackich terenów. Dany traktat polsko-krzyżacki zakazał również budowy kolejnych młynów w Lubiczu. Chodziło bowiem o wolny przepływ, a co za tym szło - brak problemów.

W XVII wieku tutejsza papiernia dostarczała materiał do wszystkich toruńskich oficyn drukarskich. Ba, w XVIII wieku Lubicz pełnił wręcz rolę przemysłowego zaplecza pobliskiego Torunia. To właśnie z Lubicza pochodziły m.in. cegły wykorzystane do budowy kościoła garnizonowego czy twierdzy toruńskiej.

W okresie zaborów, Lubicz został podzielony przez Rosjan i Prusaków. Część prawobrzeżna trafiła do zaboru pruskiego, natomiast część lewobrzeżna znalazła się na ziemiach zaboru rosyjskiego. Taki stan utrzymywał się aż do 1919 roku (mimo iż obie części wsi znalazły się w graniach Polski, jeszcze do 1938 roku leżały w bowiem dwóch różnych województwach.

Ważnym wydarzeniem było uruchomienie linii kolejki wąskotorowej, która biegła od Lubicza przez Lipno, zaś prowadziła do Sierpca. Kolejka została uruchomiona w czasach I wojny światowej. W1936 roku oddano ją już jako normalnotorową. Trzy lata wcześniej w Lubiczu stanął kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika.
Podczas niemieckiej okupacji w Lubiczu aktywnie działało polskie podziemie. To właśnie tutaj wydawano "Naszą Wartę", jedną z konspiracyjnych gazetek Armii Krajowej.

Lubicz został wyzwolony w ostatnich dniach stycznia 1945 roku.

Wyjdźmy teraz poza tę miejscowość. Na przykład, do pobliskiej Złotorii, gdzie mieszczą się malownicze ruiny zamku. O ten historyczny punkt mieszący się nad Drwęcą i Wisłą toczyło się wiele bojów.

"W 1228 roku w Złotorii mieścił się gródek rycerski Zakonu Braci Dobrzyńskich" - można przeczytać na stronie www.powiattorunski.pl. Cztery lata później zamek został przekazany w ręce krzyżaków, za kolejne cztery - stał się własnością Konrada Mazowieckiego, po czym ... znów trafił do Zakonu. Za czasów Kazimierza Wielkiego zamek został umocniony, przebudowany. Dzisiaj została po nim część wieży, fragmenty fundamentów.

Kiedy będziecie gościli w gminie Lubicz, nie zapomnijcie odwiedzić miejscowości Młyniec Drugi. Tutaj Jezuici wznieśli bowiem niewielki, drewniany i kryty gontem kościół św. Ignacego Loyoli (1750 rok). To jedyne tego typu miejsce w okolicy.

***
Przy pisaniu artykułu korzystałam z internetowej strony www.lubicz.pl