Trzynastowieczna metryka

     Rys historyczny
     Dwudziestego dziewiątego czerwca 1338 r. wielki mistrz Dietrich von Altenburg wystawił w Malborku dla tej wsi dokument lokacyjny na prawie chełmińskim. Dobra rycerskie lenne nosiły nazwę niemiecką Gerhardsdorf, a polską Ogorslyn. Kościół parafialny p. w. Podwyższenia Krzyża św. powstał prawdopodobnie w połowie czternastego stulecia.
     Ogorzeliny leżały w komturstwie człuchowskim i były parafią położoną w dekanacie tucholskim należącym do arcybiskupa gnieźnieńskiego. Z czasem nazwę niemiecką zmieniono na G(Gersdorf). Od piętnastego wieku następowała kolonizacja wsi przez napływową ludność niemiecką, nazwaną później Kosznajdrami. Katoliccy osadnicy z okolic Osnabrznaleźli na tych terenach dogodne miejsce do zasiedlenia, a ich potomkowie wspólnie z polską społecznością współtworzyli historię tej części ziemi chojnickiej.
     W okresie polskiego panowania 1466-1772 wieś nosiła już obecną nazwę; w 1570 r. Ogorzeliny wymienione są jako własność szlachecka. W 1698 r. osada należała do Kazimierza Słupeckiego, który posiadał również Kęsowo (por. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII, pod red. B. Chlebowskiego i W. Walewskiego, Warszawa 1886, s. 407). W 1823 r. na cmentarzu przykościelnym wzniesiono neogotycką kaplicę grobową rodziny Prądzyńskich, ówczesnych właścicieli wsi.
     Miejsce opalone
     Klemens Szczepański, historyk, filolog i regionalista, redaktor "Zeszytów Chojnickich", w wartościowym opracowaniu "Toponimia południowej części powiatu chojnickiego", Gdańsk 1974, maszynopis, s. 49 określa Ogorzeliny jako nazwę dwuznaczną : "może to być nazwa topograficzna utworzona od ap. [apelatywu - nazwy pospolitej - K. J.] ogorzeliny lub nazwa kulturowa oznaczająca "miejsce opalone". Przeprowadzone przez autora cyklu "Mówią nazwy" badania etymologiczne zdecydowanie potwierdzają tezę o kulturowej genezie nazwy związanej z gospodarką rolną i leśną. Do najbardziej znanych w dawnych wiekach metod przygotowania roli uprawnej należało tzw. wypalanie. Popiół stanowił naturalny nawóz i był istotnym elementem procesu wegetacji roślin.
     "Ogorzałe" nazewnictwo
     W "Słowniku języka polskiego" pod red. Witolda Doroszewskiego zarejestrowano dawne rzeczowniki "ogorzelina" i "ogorzelizna" w znaczeniu: ogorzałość**(opalenizna). Z podanymi rzeczownikami wiąże się czasownik ogorzeć - opalić, osmalić (np. teren pod uprawę). Od tego czasownika możemy utworzyć imiesłów przymiotnikowy przeszły (perfektywny) ogorzały **, od którego pochodzą nazwy kilku polskich miejscowości, m. in. Ogorzelec (wieś między Karkonoszami a Rudawami Janowickimi), Ogorzelczyn w byłym województwie konińskim, Ogorzelnik w okolicach Częstochowy oraz Ogorzeliny w powiecie chojnickim.
     za tydzień - Binduga