Urlop macierzyński, wychowawczy, ojcowski i tacierzyński [przepisy, zasiłki, prawa]

Urlop macierzyński, wychowawczy, ojcowski, „tacierzyński” – jak nie pogubić się w przepisach i skąd wiedzieć, jakie prawa nam przysługują? Podpowiada Katarzyna Wiśniewska, lider Zespołu Płacowego w HRK Payroll Consulting.

Rodzicowi przysługuje urlop okolicznościowy z tytułu urodzenia dziecka, który wynosi 2 dni. Zazwyczaj wykorzystywany jest przez ojca z uwagi na pojawienie się nowego członka rodziny. Matka najczęściej nie wykorzystuje tego urlopu, ponieważ w momencie urodzenia dziecka nabywa prawa do urlopu macierzyńskiego, a po jego skończeniu ustaje okoliczność, z tytułu której takie dni wolne przysługują.

Pracownik, który jest również rodzicem, może wykorzystać także dni wolne z tytułu opieki nad dzieckiem do 14. roku życia. Są to zawsze 2 dni – bez względu na posiadaną liczbę dzieci. Oba dni może wykorzystać jeden z rodziców lub każde z rodziców po jednym dniu. Informację o zamiarze wykorzystania lub braku woli wykorzystania dni wolnych składa się w pisemnym oświadczeniu do pracodawcy.

Nie można zapomnieć o urlopie wychowawczym, który wynosi maksymalnie 36 miesięcy i który przysługuje zarówno ojcu, jak i matce dziecka. Jeżeli na urlop decyduje się tylko jeden rodzic, może on wykorzystać 35 miesięcy, jeśli decydują się na niego oboje rodzice, to 36 miesięcy można podzielić na dwie lub więcej części – w takim przypadku matka może skorzystać na przykład z 35 miesięcy urlopu, a ojciec – z jednego miesiąca.

Na urlopie wychowawczym w tym samym terminie może przebywać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, ale wówczas może on trwać maksymalnie 3 miesiące. Wymogiem jest złożenie wniosku na 2 tygodnie przed planowanym terminem rozpoczęcia urlopu.

Urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie. Ojciec może go wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 2 lat. Pracownik, który chciałby skorzystać z urlopu, powinien złożyć wniosek u pracodawcy w terminie do 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić urlop, jeśli został zachowany 7-dniowy termin złożenia dokumentu. Urlop ojcowski może być podzielony na maksymalnie dwie części – tygodniowe.

[

Strefa Biznesu także na Facebooku - Dołącz do nas

](https://www.facebook.com/Strefa-Biznesu-pomorskapl-134135996606616/ "<span class="cytat" style="color:#00ffff">Strefa Biznesu także na Facebooku - Dołącz do nas</span>")
Urlop „tacierzyński” jest możliwy do wykorzystania w momencie, gdy matka rezygnuje z pracy, ale wykorzystała już co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Wówczas przysługujący jej urlop może przejąć ojciec dziecka.

Warto wiedzieć! Zarówno ojciec, jak i matka mogą łączyć urlop macierzyński z pracą zawodową. Rodzic może powrócić do pracy na część etatu, a na reszcie etatu przebywać na urlopie rodzicielskim, na przykład matka może wrócić do pracy zawodowej po 10 miesiącach na pół etatu i dostawać wówczas połowę zasiłku rodzicielskiego. W takiej sytuacji urlop odpowiednio się wydłuża.

Każda mama, która jest jednocześnie pracownikiem, powinna wiedzieć o przysługującej jej przerwie na karmienie piersią. Kobiety wracające do pracy mogą skorzystać z płatnej przerwy na karmienie piersią: dwa razy po 30 minut, które można łączyć. W przypadku bliźniaków jest to dwa razy po 45 minut. Czas ten jest jednak proporcjonalny do wymiaru etatu, na jaki pracownica wróciła do pracy, a więc przerwa nie przysługuje kobietom, które pracują krócej niż 3 godziny dziennie. Jeśli natomiast czas pracy nie przekracza 6 godzin, to pracownicy przysługuje tylko jedna 30-minutowa przerwa na karmienie w przypadku jednego dziecka i 45-minutowa w przypadku więcej niż jednego dziecka.

Urlop Rodzicielski [ZASADY, WZÓR WNIOSKU, ILE WOLNEGO]

Rodzicom, którzy są jednocześnie pracownikami, przysługują różne zasiłki. Pierwszy z nich to zasiłek opiekuńczy płatny przez ZUS, z którego można skorzystać, kiedy istnieje konieczności sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem. Świadczenie przysługuje w przypadku:

· zamknięcia żłobka / przedszkola czy innej instytucji, do której dziecko uczęszcza , czy choroby niani, z którą rodzice zawarli umowę,

· porodu, choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, jeżeli uniemożliwiają one sprawowanie stałej opieki nad dzieckiem,

· pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka w szpitalu lub innej placówce, która świadczy działalność leczniczą stacjonarnie i całodobowo.

Kolejny to zasiłek opiekuńczy płatny przez ZUS w przypadku konieczności opieki nad chorym dzieckiem do ukończenia przez nie 14. roku życia. Oba wymienione zasiłki przysługują łącznie w wymiarze 60 dni w skali roku bez względu na liczbę dzieci w rodzinie. Zasiłek przysługuje pracownikowi, gdy nie ma innej osoby mogącej zapewnić dziecku opiekę, więc jeżeli na przykład ojciec dziecka nie pracuje, to pracująca mama nie ma prawa do takiego zasiłku.

Zasiłek opiekuńczy w przypadku opieki nad dzieckiem, które nie ukończyło 2 lat, przysługuje bez względu na to, czy w domu przebywa inny opiekun. Do tego grona nie są zaliczani: rodzeństwo, babcia, dziadek, wujek itd.Zasiłek opiekuńczy w przypadku opieki nad dzieckiem, które nie ukończyło 2 lat, przysługuje bez względu na to, czy w domu przebywa inny opiekun. Do tego grona nie są zaliczani: rodzeństwo, babcia, dziadek, wujek itd.

Niektórzy rodzice mogą mieć wątpliwości co do interpretacji przepisów w określonych przypadkach. Oto pytania, które pojawiają się najczęściej:

Urodziłam bliźniaki – czy przysługuje mi urlop macierzyński w podwójnym wymiarze?

* Matce, która urodziła bliźnięta, przysługuje urlop w wymiarze 31 tygodni, w przypadku urodzenia trojaczków zostaje on wydłużony do 33 tygodni. W takiej sytuacji matce nie przysługuje urlop w podwójnym wymiarze.

Żona, która opiekuje się stale naszym dzieckiem, poszła do szpitala. Nie mam, z kim zostawić dziecka. Co mogę zrobić w takiej sytuacji?

* W tym przypadku pracownikowi przysługuje zasiłek opiekuńczy nad zdrowym dzieckiem do lat 8. Aby dostać świadczenie, należy o nie wnioskować, wypełniając druk ZUS Z-15 oraz dołączając zaświadczenie ze szpitala, że matka dziecka tam przebywa.

Urodziło nam się dziecko. Wspólnie z jego matką podjęliśmy decyzję, że z racji jej bardzo wysokich zarobków lepiej będzie, jeśli to ja będę opiekował się naszym dzieckiem. Kiedy mogę to zrobić?

* Matka dziecka musi wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie. Potem niewykorzystaną część może przejąć ojciec dziecka. Urlop zostaje udzielony przez pracodawcę na pisemny wniosek ojca.

Pracownikowi, który jest również rodzicem, przysługuje szereg uprawnień. Warto je znać i korzystać z nich w miarę swoich potrzeb. Osoby, które nadal mają wątpliwości, na ile dni wolnych mogą liczyć i jakie świadczenia im przysługują, mogą zwrócić się na przykład do działu kadr w swojej firmie – pracujący tam specjaliści powinni odpowiedzieć na nurtujące pytania z tego obszaru.

Mama wraca do pracy. Z jakimi problemami może się spotkać i gdzie ma szukać pomocy? (x-news/Dzień Dobry TVN):