Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wrocki i Pluskowęsy - historia w gotyckich ścianach

Marek Weckwerth
Wieża gotyckiego kościoła we Wrockach.
Wieża gotyckiego kościoła we Wrockach. Marek Weckwerth
Okazałych średniowiecznych kościołów wiejskich na ziemi chełmińskiej nie trzeba ze świecą szukać, ale wciąż robią na turystach wrażenie. Wysokie wieże, spore nawy, masywne mury z kamienia polnego i cegły, podparte szkarpami - to najważniejsze cechy konstrukcyjne.

Niepozorna wieś przy drodze krajowej nr 15 z Brodnicy do Kowalewa Pomorskiego i Torunia. Bezpośrednio przy szosie znajduje się hotel, ale nie on, a średniowieczny kościół jest zwykle przedmiotem zainteresowania turystów. Chyba, że ci są bardzo zmęczeni.

Kościelna wieża widoczna jest z głównej drogi - wystarczy skręcić w boczną i w kilka minut dojeżdża się do centrum wsi Wrocki.

Auto można zaparkować opodal kościoła i zaraz unieść głowy w niemym zachwycie... Wielkie wrażenie robi zwłaszcza wieża świątyni - dzwonnica. To wysoka i masywna konstrukcja, przypominająca wieżę zamkową. I temu właśnie celowi w średniowieczu służyła. Pełniła też rolę - co oczywiste - dzwonnicy, by głos dzwonów wzywających na nabożeństwo lub alarmujących o zagrożeniu rozlegał się daleko po równinnej okolicy.

Na wieżę można wejść drewnianymi schodami wiodącymi z chóru. Na najwyższej kondygnacji zawieszony jest współczesny dzwon bł. Marii Karłowskiej. Stary dzwon spoczywa na podłodze.

Przeczytaj także: Jesień w pradolinie Wisły - przez Górę św. Wawrzyńca [zobacz zdjęcia]
Kościół pw. św. Marcina wzniesiono pod koniec XIII. Jak wszystkie z tego okresu na ziemi chełmińskiej fundowany był przez zakon krzyżacki. W połowie XIV stulecia przedłużono nawę i dobudowano wieżę. Na początku XVII wieku, po zniszczeniach podczas wojen polsko-szwedzkich, został odbudowany. Z tego okresu pochodzi szczyt między nawą a prezbiterium. W roku 1925 r. przeprowadzono gruntowną renowację. Takie informacje można przeczytać z tablicy wiszącej w kruchcie kościoła. Tablicę zawiesili przed wielu laty działacze Zarządu Okręgowego PTTK w Bydgoszczy.

Inne tablice, ustawione przed świątynią, informują o niedawnej renowacji. Wyposażenie kościoła jest w większości barokowe. Z czasów pruskich pochodzi wmurowany w jedną z zewnętrznych ścian żeliwny reper, czyli punkt pomiaru wysokości.

Przed kościołem znajduje się obelisk z roku 1929 poświęcony mieszkańcom poległym podczas I, zaś na obrzeżach wsi, przy cmentarzu, wznosi się pomnik ofiar II wojny.

Wrocki to także nieczynna już stacja kolejowa linii Kowalewo Pomorskie - Podzamek Golubski - Brodnica. Zachowały się tory, budynki stacyjne i wieża ciśnień. Zarząd województwa kujawsko-pomorskiego zamierzał odrestaurować linię kolejową, nadając jej status turystyczny. Przygotowano koncepcję renowacji trasy, wykonano wizualizację rewitalizowanych stacji, ale negocjacje z PKP nie powiodły się. Szkoda!

Trzeba więc zapomnieć o kolei i nadal korzystać wyłącznie z nowoczesnych środków transportu. Jadąc zatem autem czy turystycznym autokarem dalej w stronę Kowalewa, natrafiamy na wieś Pluskowęsy.

Ta także może pochwalić się okazałym gotyckim kościołem, choć nie tak jak Wrocki. Jego najstarszą częścią jest wzniesione najprawdopodobniej w roku 1311 prezbiterium. Nawa pochodzi z połowy XIV stulecia. Najstarsze przykościelne nagrobki pochodzą z lat 50. i 60. XIX wieku. W ścianie tego kościoła także można zauważyć pruski reper.

Więcej wartościowych tekstów na www.pomorska.pl/premium

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska