Wybory prezydenckie 2020 pomimo pandemii koronawirusa? Zmiana terminu wyborów jest możliwa

Wybory prezydenckie 2020 mają się odbyć 10 maja. W związku z rozwojem epidemii koronawirusa na terytorium Polski, pojawiają się wątpliwości, czy uda się je właściwie przeprowadzić. Kolejne kroki podejmowane przez rząd w walce z koronawirusem stawiają pod dużym znakiem zapytania możliwość przeprowadzenia w Polsce wyborów prezydenckich 2020 w ustalonym terminie. Do wyborów pozostało co prawda jeszcze kilka tygodni, jednak sprawa jest rozwojowa. Nie wiadomo, jak będzie wyglądała sytuacja sanitarno-epidemiologiczna w Polsce w maju, gdy będą miały zostać przeprowadzone wybory prezydenckie. Już wskazuje się jednak, że samo przygotowanie wyborów w obecnych okolicznościach będzie bardzo utrudnione, jeśli nie niemożliwe. Mowa tutaj m.in. o zebraniu i przeszkoleniu członków komisji wyborczych, a także wydrukowaniu kart do głosowania.

Czy w związku z pandemią koronawirusa rząd dopuszcza możliwość przełożenia wyborów prezydenckich 2020?

Od co najmniej kilkunastu dni dziennikarze próbują uzyskać deklarację rządu i prezydenta w tej sprawie. Niejednokrotnie pytano rządzących o to, czy wybory prezydenckie 2020 zostaną przełożone. Przedstawiciele rządu, jak i sam prezydent na początku stanowczo zaprzeczali, aby taka możliwość była rozważana.

- Nie ma mowy o zmienianiu terminu wyborów, nie ma mowy o tym, żeby był składany wniosek o zarządzenie stanu wyjątkowego - mówił jeszcze w pierwszej połowie marca prezydent Andrzej Duda na antenie Polsat News.

Taką możliwość w połowie marca odrzucał także Adam Bielan, rzecznik sztabu prezydenta Andrzeja Dudy, w programie „Sygnały Dnia” na antenie Polskiego Radia. - To jest na dzisiaj wykluczone. Oczywiście nie wiemy, jak będzie wyglądać sytuacja z epidemią na przykład za miesiąc, ale w dzisiejszych warunkach wybory na pewno odbędą się w maju - podkreślił.

- Nie ma mowy o zmienianiu terminu wyborów - mówił jeszcze w pierwszej połowie marca prezydent Andrzej Duda o zmianie daty wyborów prezydenckich

Od tego czasu sytuacja sanitarno-epidemiologiczna w Polsce znacząco się zmieniła. Podjęto również kolejne kroki w walce z koronawirusem na szeroką skalę: ograniczono przemieszczanie się, zredukowano dopuszczalną liczbę pasażerów w komunikacji publicznej. Rządzący unikają teraz jednoznacznej odpowiedzi na temat przesunięcia wyborów, powołując się na dynamicznie zmieniającą się sytuację w Polsce.

- W zależności od rozwoju sytuacji rząd będzie podejmował adekwatne do okoliczności decyzje. Dzisiaj spekulowanie jest bezzasadne. Dzisiaj musimy robić wszystko, żeby epidemia rozwijała się jak najwolniej, żeby Polacy byli bezpieczni - mówił w czwartek, 26 marca, Michał Dworczyk, szef kancelarii premiera.

Z prawnego punktu widzenia, zmiana daty wyborów prezydenckich jest trudna, ale nie niemożliwa. Kodeks wyborczy nie przewiduje takiej możliwości, rozwiązaniem jest zastosowanie przepisów Konstytucji o stanach nadzwyczajnych. Zgodnie z art. 228. pkt 7 Konstytucji, w czasie stanu nadzwyczajnego oraz w ciągu 90 dni po jego zakończeniu nie mogą być przeprowadzane wybory Prezydenta Rzeczypospolitej, a dotychczasowa kadencja prezydenta ulega odpowiedniemu przedłużeniu.

Wynika z tego, że aby przesunąć datę wyborów prezydenckich, w Polsce musiałby zostać wprowadzony jeden z trzech wymienianych w Konstytucji stanów nadzwyczajnych:

• stan wojenny,
• stan wyjątkowy,
• stan klęski żywiołowej.

Epidemia koronawirusa w Polsce mogłaby uzasadniać wprowadzenie w kraju stanu wyjątkowego. W takiej sytuacji wybory prezydenckie mogłyby się odbyć najszybciej po 90 dniach od zakończenia stanu wyjątkowego.