Inowrocław. 75 lat temu zlikwidowano konspiracyjną organizację NIE. Działała w koszarach przy ul. Dworcowej w Inowrocławiu

Zobacz wideo: Żywność drożeje szybciej niż przewidywano

- Mało kto już pamięta, że pierwszą szkołą wyższą w Inowrocławiu była Oficerska Szkoła Piechoty numer 3, istniejąca w latach 1945-1947 w koszarach przy Dworcowej. Wiosną 1945 roku podczas pierwszej promocji szlify oficerskie otrzymało tutaj 150 absolwentów - przypomina Edmund Mikołajczak, inowrocławski historyk.

Zwraca on także uwagę, że szkoła była oczkiem w głowie władzy ludowej. Często wizytowali ją najważniejsi przedstawiciele wojska polskiego, wśród których byli marszałek Michał Rola Żymierski czy generał Karol Świerczewski.

- Aż trudno więc uwierzyć, że to właśnie w tej szkole oficerskiej zakonspirowana była antykomunistyczna organizacja NIE, którą kierował major Walenty Stachowicz - dodaje Edmund Mikołajczak.

Organizację NIE tworzyło kilkudziesięciu żołnierzy zawodowych, często pochodzących z Kresów. Działali tam także zwerbowani przez wojskowych cywile z Inowrocławia i regionu. A byli to m. in.: inowrocławianie Marian Smarzyński i Zbigniew Knast, syn znanego księgarza Stefana, Krystyna Drecka rodem z Tuczna, córka Kazimierza i Anny z Wichlińskich, Irena Ponińska z Kościelca, córka hr. Edwarda Ponińskiego czy Antoni Wojciechowski, młody mieszkaniec Gębic.

- Członkowie organizacji prowadzili antykomunistyczną agitację, gromadzili broń oraz przygotowywali żołnierzy do masowej dezercji z wojska - przypomina historyk.

Niestety, jesienią 1946 roku organizacja została zdekonspirowana. Nastąpiły aresztowania. 28 konspiratorów usłyszało surowe wyroki, którymi była kara śmierci lub wieloletnie więzienie. Dokumentację procesowo-sądową przechowuje Instytut Pamięci Narodowej.

- Ostatecznie najwyższe kary po amnestii zostały złagodzone. Szkołę Oficerska Piechoty rozwiązano - podsumowuje Edmund Mikołajczak.