Kolekcja porcelanowych figurek (komentuje Adam Willma)

O sprawie Auschwitz nie potrafię słuchać bez emocji, a tym bardziej pisać. Przede wszystkim dlatego, że los na moment związał mnie z historią tego obozu. Przed 10 laty, wraz z Igorem Bartosikiem opublikowaliśmy książkę „Ja z krematorium Auschwitz”. Jej bohaterem był człowiek z innego świata. Henryk Mandelbaum należał do grupy więźniów, którzy przydzieleni zostali do komanda obsługującego komory gazowe i krematoria. Z tego świata Mandelbaum nigdy nie powrócił, ten świat pozostał w nim na zawsze – wraz z krzykiem przerywającym sen w środku nocy.

A jednocześnie, ten człowiek, który własnoręcznie wyciągał zagazowane ciała z komór, miał w sobie nieprawdopodobna pogodę ducha. Choć pan Heniu od dawna nie żyje, gdy zamknę oczy, widzę go w pokoju z ogromną kolekcją porcelanowych figurek, które zbierał przez całe życie po ucieczce z Marszu Śmierci. Przekartkowałem wczoraj jeszcze raz naszą książkę i natknąłem się na fragment, o którym dawno już zapomniałem:

„Ważne, aby w społeczeństwie było tak, jak w kochającej się rodzinie. I aby każdy myślał o tym, że nie żyje na świecie sam. Dam taki przykład – u mnie w w ogrodzie, w wannach i w butelkach plastikowych są setki litrów wody deszczowej. Gdy teraz przychodzi upał w lecie i prezydent miasta apeluje o oszczędzanie wody, to ja wtedy mogę tę deszczówkę wykorzystać. [...] Martwi mnie, że ludzie tak marnotrawią surowce. To są pieniądze, które się marnuje. Przecież tych śmieci produkuje się coraz więcej, a Ziemia nie jest z gumy”.

Na pytanie, po co człowiek żyje, pan Heniu odpowiedział tak:
“Żeby pozostało po nim dobre sumienie. Człowiek jest sublokatorem na ziemi. Wszystko, co mamy, jest wypożyczone na tych kilka lat życia ludzkiego. Taka szalona technika, komputery, internet... Ale nie ma niczego bez człowieka. Wszędzie potrzebny jest człowiek. Człowiek potrzebuje człowieka”.
Niby oczywiste, a jednak nie.