- Oszustwo biletowe jest jedną z form oszustw wakacyjnych, ale też oszustw internetowych. I tak samo jak w przypadku każdego innego zakupu zwracajmy uwagę na detale. Zwracajmy uwagę czy miejsce, w którym kupujemy bilety na dane wydarzenie wydaje się wiarygodne. Czy strona wygląda w porządku? Czy tłumaczenie jest ok? Czy w nazwie domenowej wszystko jest ok - czy nie ma tam np. jakichś literówek? - radzi ekspert, Zuzanna Polak z Centrum Cyberbezpieczeństwa Państwowego Instytutu Badawczego NASK.
- Często zdarza się, że bilety na bardzo popularne wydarzenia szybko znikają z sieci. Są „wrzucane” do sprzedaży i w ciągu 24 godzin nie ma już tych biletów. Wtedy wkraczają do akcji przestępcy i oferują niby prawdziwe bilety na to wydarzenie, które tak na prawdę oficjalnie nie są już dostępne. I wtedy najłatwiej jest się nabrać. Czyli, gdy pożądamy biletu na jakieś mistrzostwa czy koncert, a wiemy, że już one nie są w sprzedaży, pojawia się ciekawa oferta, to wtedy zachowajmy szczególną ostrożność!
Strzeż swoich dokumentów
- Podczas urlopu często korzystamy z wypożyczalni sprzętu sportowego np. kajaków czy rowerów. W ramach kaucji zazwyczaj zostawiamy swoje dokumenty. Należy pamiętać, że wypożyczalnie, instytucje kultury czy obiekty sportowe nie mają prawa żądać od nas okazania oraz pozostawienia dokumentu „pod zastaw”. Za takie działania przewidziana jest kara pozbawienia wolności do jednego miesiąca lub grzywna. Uważajmy również na ochroniarzy w sklepach lub galeriach handlowych. Zazwyczaj są to osoby bez odpowiednich licencji, co oznacza, że nie mają prawa żądać od nas dokumentu - tłumaczy mec. Zuzanna Kopaczyńska-Grabiec z Wonga w Polsce.
- Okazania dowodu tożsamości mogą od nas wymagać służby mundurowe tj. policja, straż graniczna, straż miejska oraz funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Również kontroler biletów ma prawo żądać pokazania przez nas dokumentu, w celu potwierdzenia tożsamości bądź skontrolowania, czy jesteśmy uprawnieni np. do ulgowych przejazdów. Pamiętajmy, że chodzi o okazanie dokumentu, nikt nie ma prawa zabrać go nam i się z nim oddalić - przypomina mec. Zuzanna Kopaczyńska-Grabiec.
Z roku na rok rośnie aktywność przestępców związana z przejmowaniem danych oraz kradzieżą dokumentów tożsamości. Dane te służą do popełniania kolejnych przestępstw. Każdy kto padnie ofiarą tego typu aktywności przestępców może nie tylko stracić własne pieniądze, ale mieć wielkie problemy przy wyjaśnianiu, że ktoś inny podszył się pod niego. Tradycyjnie okresem zwiększonej aktywności przestępców są wakacje.
Problemem jest nie tylko zagubienie lub kradzież dowodu osobistego. Coraz częściej przestępcy przejmują także skany dokumentów, co umożliwia im posługiwanie się danymi ofiary w sieci. Według danych CERT Polska rośnie także popularność przejmowania danych i kont na portalach społecznościowych - przez które często logujemy się do innych usług. Przejęcie konta może być prostą droga do podszywania się pod ofiarę i dokonywania kolejnych przestępstw - np. wyłudzeń czy oszustw.
Jak się bronić
Przed kradzieżą można zastrzec swój PESEL i dokumenty, np. na stronach www.bezpiecznypesel.pl lub www.dokumentyzastrzezone.pl.
A co zrobić w przypadku utraty dokumentów? - Należy je najpierw zastrzec w banku - jest ponad 20 tysięcy placówek w całym kraju (nie trzeba nawet mieć konta bankowego) - radzą eksperci Związku Banków Polskich.
Kolejne kroki: zastrzeżenie w „Systemie Dokumenty Zastrzeżone” (w swoim banku lub w dowolnym banku przyjmującym zastrzeżenia także od osób niebędących jego klientami); powiadomienie Policji (jeżeli dokumenty utracono w wyniku kradzieży); zawiadomienie najbliższego organu gminy lub placówki konsularnej i wyrobienie nowego dokumentu (więcej informacji na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych).
Uwaga, można dokonać zastrzeżenia w oddziale banku lub za pośrednictwem infolinii nie posiadając zaświadczenia z danymi dokumentu, pod warunkiem, że zastrzeżenie dotyczy dokumentu, którego dane bank posiada. Dlatego tak ważne jest informowanie swojego banku o zmianie dokumentu tożsamości.
Więcej porad znajdą Państwo na stronie internetowej: http://dokumentyzastrzezone.pl.
