Podczas dyżuru redakcyjnego na pytania Czytelników odpowiadała Natalia Donarska z Wydziału Ubezpieczeń i Składek oddziału ZUS w Bydgoszczy.
Jaki wniosek powinienem złożyć, aby uzyskać zwolnienie z płacenia składek? Mogę przesłać go papierowo? Czy sam wniosek wystarczy, czy będę musiał dołączyć jakieś inne dokumenty?
Aby skorzystać z wakacji składkowych, powinien Pan złożyć wniosek RWS elektronicznie przez Portal eZUS (dawniej PUE). Wniosek RWS jest wnioskiem edytowalnym, do którego pobrane będą dane identyfikacyjne płatnika składek, a także domyślnie będzie wypełniony okres zwolnienia (miesiąc złożenia wniosku +1). Część wniosku stanowi blok z danymi, które potwierdzają, że spełniamy warunki do uzyskania zwolnienia, m.in. oświadczenie o korzystaniu z pomocy publicznej de minimis czy osiągniętym przychodzie.
W październiku 2024 roku w mojej firmie przez cały miesiąc zatrudniałem sześciu pracowników. 28 października zatrudniłem nowych siedmiu pracowników. Cały miesiąc przepracowało tylko tych sześciu pracowników i ja jako prowadzący działalność. Czy przysługują mi wakacje od składek?
Gdy określa się limit osób zgłoszonych do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego, należy przyjmować sumę osób zgłoszonych do tych ubezpieczeń w ciągu danego miesiąca, niezależnie od czasu trwania umowy. W tym przypadku nie spełnia Pan warunku limitu osób zgłoszonych do ubezpieczeń.
Jesteśmy z mężem wspólnikami jednej spółki cywilnej. Czy przysługuje nam zwolnienie z opłacania składek?
O zwolnienie z opłacania składek może ubiegać się wspólnik spółki cywilnej, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wpisana do CEiDG. Należy złożyć wniosek ze swojego indywidualnego profilu płatnika składek na PUE/eZUS.
Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą z kodem 051000, nie podlegam ubezpieczeniu chorobowemu. Czy zmieni się sposób składania dokumentów w miesiącu, w którym będę zwolniony z opłacenia składek?
W miesiącu, w którym będzie Pan zwolniony z opłacania składek, powinien Pan złożyć za siebie następujące dokumenty:
- raport RCA z kodem 0514, w którym wykaże Pan składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkową),
- raport RCA z kodem 0510, w którym wykaże Pan składkę na ubezpieczenie zdrowotne,
- deklarację DRA, gdzie zsumuje Pan wszystkie składki.
Czy muszę zawieszać prowadzenie działalności w miesiącu, kiedy jestem zwolniony z opłacania składek albo wyrejestrować się na ten czas z ubezpieczeń społecznych?
Nie. W miesiącu zwolnienia może Pan normalnie prowadzić firmę, wystawiać faktury i uzyskiwać przychody.
Prowadzę firmę z wpisem do CEIDG i zatrudniam 12 pracowników, ale dwie pracownice przebywają na zasiłku macierzyńskim. Czy mogę ubiegać się o zwolnienie?
Skoro zatrudnia Pan 12 pracowników, w tym dwie osoby przebywające na zasiłku macierzyńskim, których nie wliczamy do limitu osób ubezpieczonych, łącznie z Panem jest 11 osób ubezpieczonych. Dlatego też nie spełnia Pan warunku limitu osób zgłoszonych do ubezpieczeń.
Prowadzę działalność gospodarczą i podlegam obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, a także dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Czy zwolnienie z opłacania składek będzie też obejmowało ubezpieczenie chorobowe?
Zwolnienie z opłacania składek obejmie również ubezpieczenie chorobowe, jeśli podlegał Pan przynajmniej jeden dzień ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu przed złożeniem wniosku oraz w miesiącu złożenia wniosku.
Czy do limitu liczby ubezpieczonych należy wliczać osobę współpracującą?
Tak. Do limitu liczby ubezpieczonych wlicza się prowadzącego działalność, osoby współpracujące, pracowników oraz zleceniobiorców (z wyjątkiem uczniów i studentów do 26. roku życia).
Czy komornicy mogą skorzystać z wakacji składkowych?
Tak, komornik sądowy będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych.
Prowadzę działalność gospodarczą, która w listopadzie (cały miesiąc) 2024 roku będzie zawieszona. Czy mogę skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2024 roku?
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych uzależnia prawo do wakacji składkowych od podlegania ubezpieczeniom społecznym w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku i w miesiącu korzystania z tej ulgi. Taki warunek nie dotyczy miesiąca składnia wniosku. W konsekwencji, jeżeli działalność będzie prowadzona w grudniu 2024 roku i była prowadzona w październiku 2024 roku (i zostały spełnione pozostałe warunki dotyczące ulgi), to płatnik może złożyć wniosek w listopadzie (miesiącu zawieszania działalności) i skorzystać z wakacji składkowych w grudniu.
Jeżeli płatnik ma zawarty układ ratalny albo zalega z płatnościami, to czy może skorzystać z wakacji składkowych?
Tak. Jeżeli płatnik spełnia pozostałe warunki do skorzystania z ulgi, to może skorzystać z wakacji składowych.
Czy z wakacji składkowych mogą skorzystać osoby prowadzące działalność w ramach tzw. wolnych zawodów (artyści, stomatolog, muzyk, księgowy)?
Tak, jeżeli spełniają pozostałe warunki i mają wpis do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej.
Jeżeli w miesiącu, w którym korzystam z wakacji składkowych, będę przebywał na zwolnieniu lekarskim i zostanie mi wypłacony zasiłek chorobowy, to muszę dokonać korekty dokumentów za ten okres i proporcjonalnie zmniejszyć podstawy wymiaru składek na ZUS RCA z kodem 051400?
Nie, ponieważ dla okresu wakacyjnego nie ma proporcjonalnego zmniejszania podstaw. Za ten okres płatnik otrzymuje bonus w postaci składek sfinansowanych z budżetu za cały miesiąc.
Nie przegap
Czy składki na Fundusz Pracy za przedsiębiorcę w miesiącu korzystania z wakacji składkowych mają nie być wykazane w żadnym miejscu na DRA?
W przypadku gdy przedsiębiorca, który opłaca składki wyłącznie za siebie, został zwolniony z opłacania składek na Fundusz Pracy/Fundusz Solidarnościowy, to w dokumencie ZUS DRA w ogóle nie wykazuje tej składki.
Jak będzie wyglądała korekta danych zawartych we wniosku? Czy płatnik będzie mógł wycofać wniosek lub zrezygnować z wakacji, aby skorzystać z nich w innym miesiącu danego roku?
Płatnik może wycofać /skorygować wniosek do momentu jego rozstrzygnięcia. Rozstrzygnięcie oznacza:
- informację o zwolnieniu,
- odmowę zwolnienia,
- pozostawienie bez rozpatrzenia,
- umorzenie postępowania
- lub odmowę wszczęcia postępowania.
Korekta lub uzupełnienie wniosku będą możliwe na takich samych zasadach jak w przypadku wniosku podstawowego – elektronicznie na PUE. Przy czym korekcie mogą podlegać dane dotyczące pomocy publicznej. Pozostałe warunki są na oświadczenie i nie trzeba podawać dla nich danych. Jeśli płatnik stwierdził, że np. nie spełnił warunku przychodowego, nie będzie miał jak skorygować wniosku w tym zakresie. W takim przypadku powinien się zastanowić nad jego wycofaniem. Jeśli klient będzie chciał wycofać lub uzupełnić korektę wniosku, system podpowie mu datę wniosku, który został złożony i nie jest jeszcze rozpatrzony.
Czy ZUS będzie kontrolował zwolnienie z opłacania składek?
ZUS może w ciągu 5 lat od udzielania zwolnienia zweryfikować, czy nie zaszyły okoliczności, które skutkują koniecznością zmiany rozstrzygnięcia.
Za jaki okres należy rozpatrywać pomoc de minimis? Czy ma to być przedział dat od 1 stycznia 2021 roku do 31 października 2023 roku? Czy to ma być tylko pomoc de minimis czy wszelkiego rodzaju, np. pożyczka, która nie jest pomocą de minimis wykazana np. na stronie sudop?
W wakacjach składkowych ZUS będzie badać pomoc de minimis za 3 lata wstecz (liczone od wpływu wniosku). Chodzi o pomoc de minimis, która będzie w sudop.
