Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy nadała imię wspomnianemu rezerwatowi na wniosek Okręgu Pomorsko-Kujawskiego Polskiego Klubu Ekologicznego.
Jak mówi nam Leszek Wasielewski, wiceprezes Okręgu Pomorsko- Kujawskiego Polskiego Klubu Ekologicznego, prowadzone są rozmowy z urzędnikami i radnymi miasta Torunia, aby wiosną, gdy zrobi się ciepło, zorganizować spotkanie na kępie z udziałem pana Bogdana i jego przyjaciół, i uroczyście odsłonić nową tablicę rezerwatu.
Popularyzator wiedzy o historii i przyrodzie regionu
Bogdan Chrapkowski, zasłużony działacz na rzecz ochrony przyrody, skończył właśnie 92 lata. To znany nie tylko w województwie kujawsko-pomorskim popularyzator wiedzy o historii i przyrodzie regionu – z wykształcenia leśnik i biolog. Jest absolwentem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a z zamiłowania historykiem dziejów „małych ojczyzn”.
- W latach 1975-1998 pełnił funkcję wojewódzkiego konserwatora przyrody ówczesnego województwa toruńskiego. Dla wszystkich, którzy go znają, jest serdecznym kolegą i przyjacielem – opowiada Leszek Wasielewski.
Gdy pan Bogdan był wojewódzkim konserwatorem przyrody, doprowadził do utworzenia wielu form ochrony przyrody oraz krajobrazu. Z jego inicjatywy powstały m.in. rezerwaty przyrody: Bachotek, Bagno Mostki, Dolina Osy, Kępa Bazarowa, Łęgi na Ostrowiu Panieńskim, Mszar Płociczno, Retno, Uroczysko Piotrowskie i Wronie.
Powiększono istniejące już rezerwaty: Jamy, Las Piwnicki i Szumny Zdrój. Jego wielkim sukcesem było utworzenie parków krajobrazowych: Brodnickiego, Górzenieńsko- Lidzbarskiego, Welskiego oraz Chełmińskiego. Wyznaczono też 8 obszarów chronionego krajobrazu, 3 zespoły przyrodniczo-krajobrazowe i stanowisko dokumentacyjne "Białochowo".
To na jego wniosek w 1993 roku Rada Programowa Porozumienia "Zielone Płuca Polski" włączyła północno-wschodnią część województwa toruńskiego o powierzchni 165.900 ha do obszaru funkcjonalnego "Zielonych Płuc Polski".
Walory przyrodniczo-krajobrazowe regionu opisał w licznych publikacjach, w tym: "Przyroda województwa toruńskiego" – 1992 r., "Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego" – 1996 r. oraz "Przyroda Ziemi Chełmińskiej i obszarów przyległych" – 2000 r.
Bogdan Chrapkowski był jednym z inicjatorów niezwykle cennej i oryginalnej serii wydawniczej pn. "Parki, pałace i dwory województwa toruńskiego". Z wydanych 12 pozycji Chrapkowski jest współautorem 5 (zespoły pałacowe- dworskie: Łążyn, Nawra, Turzno, Mełno i Trzebcz Szlachecki).
Walory przyrodnicze i krajobrazowe regionu opisywał także w wielu innych czasopismach, m.in. w Biuletynie informacyjnym Rady Programowej "Zielone Płuca Polski", Biuletynie informacyjnym Regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej w Przysieku, Informatorze przyrodniczym Ligi Ochrony Przyrody w Toruniu, czy też w Echu Borów Tucholskich.
Jest także autorem wielu ciekawych artykułów opublikowanych na łamach Kujawsko-pomorskiego czasopisma przyrodniczo-ekologicznego „Eko-Przyjaciel”, wydawanego przez Polski Klub Ekologiczny w Toruniu.
Współpracował z ośrodkami edukacji ekologicznej oraz szkołami. Jako członek Ligi Ochrony Przyrody, a także Polskiego Klubu Ekologicznego z wielkim oddaniem angażował się w pracę społeczną na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego oraz wychowania młodego pokolenia w duchu poszanowania dla środowiska naturalnego.
Za swoje dokonania otrzymał wiele nagród odznak i wyróżnień. Najważniejszym jest odznaczenie przez prezydenta RP Bronisława Komorowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za zasługi dla ochrony krajobrazu.
Wyspa z ciekawą historią
Kępa Bazarowa to wyspa o powierzchni 71 ha i kształcie elipsy o długości 2,65 km i szerokości 438 m, usytuowana na toruńskim lewobrzeżu Wisły, którą od południa opływa odnoga wielkiej rzeki - Mała Wisła (zwana też Polską Wisłą).
Rezerwat przyrody utworzono w roku 1987 na fragmencie Kępy Bazarowej o powierzchni 32,4 ha, aby chronić las łęgowy (głównie topole, wierzby oraz klon jesionolistny).
Najlepszy widok na Stare Miasto
Dziś Kępa Bazarowa stanowi najlepszy punkt obserwacyjny na toruńskie Stare Miasto – na brzegu Wisy znajduje się platforma widokowa.
W pobliżu znajduje się hotel i restauracja „Pałac Widokowy”. Na terenie rezerwatu urządzono ścieżkę edukacyjną „Kępa Bazarowa”.
Niezwykła historia
Ciekawa jest historia wyspy. W XIII wieku nazwano ją Kępą Bazarową, bowiem pełniła rolę spotkań i wymianu handlowej zatrzymujących się tu, płynących z nurtem Wisły kupców i flisaków. Urządzono tu m.in. magazyny solne.
Osiedli tu rzemieślnicy, którzy cieszyli się wolnością, bo nie podlegali rządzącym się ścisłymi prawami toruńskim cechom. W krzyżackim wtedy Toruniu nie mogli legalnie działać i dlatego jako ci, którzy nie legitymowali się odpowiednimi „papierami”, nazywani byli partaczami. Poza funkcją typowo bazarowych charakterem wyspy kwitło tam życie towarzyskie, a to przyciągało szukające tam zarobku czy wręcz wyganiane z Torunia prostytutki. Nazywano je małpami i dlatego wyspę nazywano też Małpim Gajem.
Kępa Bazarowa zasłynęła jako miejsce zawarcia 1 lutego 1411 roku między Polską i Litwa a Krzyżakami I pokoju toruńskiego. Układ pokojowy kończył wielką wojnę w latach 1409- 1411. Polska odzyskała ziemię dobrzyńską z zamkami w Złotorii i Bobrownikach, Księstwo Mazowieckie odzyskało Zawkrze, Litwa otrzymała zapewnienie, że Zakon zrzeka się Żmudzi, natomiast sam Zakon odzyskał całą ziemię chełmińską, a zatem wraz z Toruniem.
W latach 1497 – 1500 zbudowano most łączący wyspę z Toruniem. Przeprawa przez szeroką Wisłę nazywana była Mostem Niemieckim, natomiast mniejsza przez odnogę Wisły – Mostem Polskim, bowiem prowadziła na polskie Kujawy. Od tego czasu wyspę zaczęto nazywać Ostrowem Mostowym. Most został spalony w roku 1707 podczas walk Szwedów z Rosjanami.
Miasto Toruń stało się właścicielem wyspy dopiero na przełomie lat 1767 - 1768 roku. Od potopu szwedzkiego przez całe dziesięciolecia na wyspie rozbudowywano umocnienia wojskowe.
