Transport żywych zwierząt budzi emocje, choć jest pod kontrolą. Obrońcy chcą zakazu

Zobacz wideo: Liczebność zwierząt hodowlanych w Polsce

- Transport zwierząt na obszarze UE i poza nią trwa czasem kilka dni, a nawet kilka tygodni - wskazuje Agata Karczewska z Fundacji Viva. - Są przewożone w trudnych warunkach, często bez dostępu do wody i pożywienia, tratują się. Obywatel widzi, że taki transport to nic przyjemnego dla oka i węchu. Musimy sobie wyobrazić, co muszą czuć zwierzęta - dodaje Agata Karczewska, jedna z uczestniczek akcji ulicznej "Stop live exports".

Zwierzęta cierpią podczas długodystansowego transportu

Fundacja Viva i PETA zorganizowały w Bydgoszczy akcję, w której wzywały do zaprzestania transportowania żywych zwierząt. Podobnych 40 inicjatyw protestacyjnych przeprowadzono w 13 krajach europejskich. Chodzi o długie dystanse, a te w przypadku zwierząt zaczynają się przy 8 godzinach przewozu.

- Politycy nie zdołali do tej pory zakazać tych uwłaczających prawom zwierząt koszmarnych transportów, choć wiedzą doskonale, że zwierzęta często docierają do krajów docelowych ze złamanymi kończynami, padające z głodu, cierpiąc w całkowitej przytomności i świadomości - mówi koordynator kampanii PETA, Jens Vogt.

„Krowy, świnie, owce oraz inne zwierzęta wciąż transportowane są tysiące kilometrów wewnątrz krajów unijnych i poza granice Unii Europejskiej. Podczas transportów cierpią z powodu głodu i pragnienia”, przekonują obrońcy zwierząt.

Transport zwierząt w Kujawsko-Pomorskiem pod kontrolą

- Do końca czerwca 2021 r. przeprowadziliśmy 63, w całym 2020 r. 106 kontroli pojazdów transportujących zwierzęta - mówi Krzysztof Nowak, Naczelnik Wydziału Inspekcji WITD w Bydgoszczy. - Co do zasady tego typu kontrole staramy się w 99% przypadków przeprowadzać wspólnie z powiatowymi lekarzami weterynarii na terenie całego województwa.

- Nieprawidłowości pojawiają się sporadycznie, np. w postaci braków w dokumentacji lub przepisach porządkowych. Ostatni drastyczny przypadek nieprawidłowości podczas przewozu żywych zwierząt odnotowaliśmy pod koniec 2019 roku w powiecie mogileńskim - wspomina Krzysztof Nowak.

- W ubiegłym roku (2020 r.) nasi Inspektorzy wytypowali do kontroli 2 przeciążone pojazdy przewożące żywe zwierzęta i w tych przypadkach konieczny był przeładunek nadmiaru ładunku – te kontrole, a w szczególności przeładunek odbywał się w asyście i wsparciu PLW. Po przeładunku nadmiaru towaru przewóz drogowy mógł być kontynuowany.

- Tego typu działania kontrolne wspólnie z PLW zaczęły się kilkanaście lat temu, a w ostatnim czasie nasililiśmy skoordynowane kontrole między innymi ze względu na ptasią grypę i ASF - wyjaśnia Naczelnik Wydziału Inspekcji. - Wspólne działania kontrolne ITD oraz PLW są idealną okazją do wymiany doświadczeń i podnoszenia specjalistycznej wiedzy w dziedzinie transportu zwierząt - dodaje.

Wystarczy przestrzegać przepisów, by zwierzęta były bezpieczne

O komentarz poprosiliśmy również Kujawsko-Pomorską Izbę Rolniczą:

- Najlepiej byłoby unikać takich transportów, ale życie dyktuje swoje warunki i pewnie tego nie da się szybko zmienić w sensie prawnym. Polskę obowiązują przepisy unijne – rozporządzenia e Rady 1/2005 i 1295/97, dokumenty bardzo obszerne opisujące, jak powinien wyglądać transport zwierząt w zależności od odległości – od miejsca gromadzenia do miejsca docelowego. Wystarczyłoby tylko przestrzegać tych przepisów, aby odmienić los transportowanych zwierzą. Niestety, pewnie tak nie jest. Dużo gorzej sytuacja wygląda, gdy taki transport odbywa się z kraju poza wspólnotowego.

Przepisy o transporcie zwierząt - muszą być bezpieczne

Szczegółowe przepisy dotyczące komercyjnego transportu zwierząt kręgowych zawarte są w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97.

- Nikt nie może przewozić zwierząt lub zlecać transportu zwierząt w sposób powodujący ich okaleczenie lub przyczyniający się do zadawania im cierpienia - przypomina lek. wet. Joanna Kalinowska z Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Bydgoszczy.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady WE nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. czas przewozu powinien być skrócony do minimum, a środki transportu przeznaczone, skonstruowane, utrzymywane oraz działające w sposób pozwalający zapobiec zranieniu i cierpieniu oraz w sposób zapewniający bezpieczeństwo zwierząt. Zapewniona powinna być również odpowiednia przestrzeń, dostęp do wody i karmy.

- Z założenia planowanym kontrolom podlega 20% firm transportowych zarejestrowanych na terenie powiatu – dodaje lek. wet. Joanna Kalinowska. Przeprowadzane są wspólne kontrole inspekcji weterynaryjnej z Inspekcją Transportu Drogowego, policją środków transportujących zwierzęta.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem przewozów komercyjnych zwierząt kręgowych na terytorium Unii Europejskiej mogą dokonywać jedynie przewoźnicy posiadający odpowiednie zezwolenie, powyższa działalność podlega nadzorowi Powiatowego Lekarza Weterynarii, w zależności od miejsca lokalizacji działalności:

• zezwolenia na transport zwierząt do 65 km
• zezwolenie typu I - transport zwierząt krótkotrwały do 8 h
• zezwolenie typu II - transport zwierząt długotrwały powyżej 8 h

Transport żywych zwierząt - te warunki na terenie Wspólnoty Europejskiej trzeba spełniać:

• podjęto wcześniej wszystkie niezbędne czynności celem skrócenia do minimum długości trwania przewozu oraz zapewnienia potrzeb zwierząt podczas przewozu;
• zwierzęta są zdolne do podróży;
• środki transportu są przeznaczone, skonstruowane, utrzymywane oraz działają w sposób pozwalający zapobiec zranieniu i cierpieniu oraz w sposób zapewniający bezpieczeństwo zwierząt;
• urządzenia do załadunku i wyładunku są odpowiednio zaprojektowane, skonstruowane, utrzymywane i obsługiwane tak, aby zapobiec zranieniu i cierpieniu zwierząt oraz w sposób zapewniający bezpieczeństwo zwierząt;
• personel zajmująca się zwierzętami posiada odpowiednie wyszkolenie lub kompetencje wymagane w tym przypadku i wykonuje swoje obowiązki bez stosowania przemocy lub jakiejkolwiek metody powodującej niepotrzebny strach, zranienie lub cierpienie;
• transport jest przeprowadzany bez opóźnień do miejsca przeznaczenia, natomiast warunki dobrostanu zwierząt są regularnie kontrolowane i utrzymywane na odpowiednim poziomie;
• zwierzęta mają zapewnioną odpowiednią powierzchnię podłogi i wysokość, właściwe dla ich wielkości i zaplanowanego przewozu;
• woda, karma i odpoczynek są zapewnione w odpowiednich odstępach czasu oraz odpowiadają ilościowo i jakościowo danemu gatunkowi i wielkości zwierząt.

- Dodatkowo podczas przewozu długotrwałego każdy środek transportu musi posiadać świadectwo zatwierdzenia środka transportu drogowego (środek transportu podlega szczegółowej kontroli, środek transportu musi posiadać system nawigacji satelitarnej) - tłumaczy lekarz weterynarii.

Przewoźnicy powierzają obsługę zwierząt personelowi przeszkolonemu w zakresie odpowiednich przepisów, którzy nie byli karani. Do prowadzenia pojazdu lub obsługi pojazdu transportującego domowe nieparzystokopytne lub gatunki domowego bydła, owiec, kóz lub świń lub drób, uprawnione są jedynie osoby posiadające licencję.

Pod nadzorem inspekcji weterynaryjnej znajdują się podmioty prowadzące działalność w zakresie

• obrotu,
• pośrednictwa w obrocie lub
• skupu zwierząt gospodarskich.

Kontrole transportu zwierząt mogą być przeprowadzane na każdym etapie transportu od załadunku w gospodarstwie, na targach, wystawach, pokazach, w punktach skupu, miejscach gromadzenia, punktach kontroli aż do miejsca przeznaczenia.