Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wieś, a jednak Miasteczko

Marek Weckwerth
Najstarszym budynkiem w Miasteczku jest XVIII-wieczny dom o konstrukcji szachulcowej. Wycieczkę do Miasteczka Krajeńskiego zorganizował Klub Turystyki Pieszej "Wędrownik" w Bydgoszczy. Poprowadził ją przewodnik Jerzy Bitner.
Najstarszym budynkiem w Miasteczku jest XVIII-wieczny dom o konstrukcji szachulcowej. Wycieczkę do Miasteczka Krajeńskiego zorganizował Klub Turystyki Pieszej "Wędrownik" w Bydgoszczy. Poprowadził ją przewodnik Jerzy Bitner.
Dziwna wieś z tego Miasteczka. Przed blisko 500 lat szczyciło się prawami miejskimi, by w roku 1973 je stracić.

Za tydzień

Za tydzień

W przyszły piątek zaproszę na dalszą wycieczkę w tzw. strefie przykrawędziowej Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej.

Nazwa i charakter zabudowy nie pozostawiają wszak wątpliwości, że z miasteczkiem mamy do czynienia. Z drugiej strony to jednak wieś, choć stolicę gminy stanowi i 1200 dusz liczy.

Po głowie zatem trzeba się podrapać, ale nie za długo, bo droga przed nami długa, mocą atrakcji wybrukowana.

Bo czy wiecie, że Miasteczko Krajeńskie przepięknym położeniem pochwalić się może - w wąwozach przez naturę w północnej krawędzi Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej wyżłobionych? Toteż określenie "Kazimierz Północy" pasuje do niego jak ulał. A czy pamiętacie, że na tutejszym cmentarzu spoczywa Michał Drzymała - ten od słynnego wozu, który polityce germanizacyjnej się opierał?

Trzy doliny
Linia kolejowa łącząca Piłę z Nakłem i Bydgoszczą powstała w roku 1851. Z dworca do centrum miejscowości dojdziemy ulicą wytyczoną w jednym z wąwozów pośród malowniczych wzgórz. Takie właśnie jest Miasteczko - ukryte w trzech zbiegających się dolinach.

Dojazd
Miasteczko Krajeńskie leży w północnej części województwa wielkopolskiego przy linii kolejowej i drodze krajowej nr 10 z Bydgoszczy do Piły. Dojazd pociągiem osobowym z Bydgoszczy zajmuje godzinę.

Tylko kościół na wzgórzu wyrósł, by zewsząd drogę wiary wskazywać.

Zwiedzanie miasteczka od jego serca trzeba rozpocząć - od placu Wolności, gdzie łączą się trzy główne ulice. Przy placu znajduje się najstarszy budynek - pochodzący z drugiej połowy XVIII wieku dwukondygnacyjny dom mieszkalny o konstrukcji szachulcowej.

Historia na wzgórzu
Zacznijmy od najdawniejszych śladów, jakie historię tego miejsca znaczą.
Oto na wschodnim wzgórzu nad placem Wolności odkryte w połowie XIX wieku wczesnośredniowieczne grodzisko i cmentarzysko. Schodami wiodącymi do kościoła iść trzeba, by opodal świątyni na górę się wdrapać. Z niej to na Miasteczko spojrzeć można, zachwycić się jego pięknem.

Pierwsza wzmianka osadę Myeszcze wymieniająca pojawiła się w księgach kościelnych pobliskiej parafii Brzostowo pod datą 1454. O Miasteczku Krajeńskim mówi się od roku 1475 w dokumencie króla Kazimierza Jagiellończyka, nakazującego by jeden pieszy wzmocnił załogę zamku w Malborku.

W kościele ostoja polskości
Samodzielną parafię przy istniejącym tu drewnianym kościółku pw. Wszystkich Świętych powołano do życia w roku 1529. W roku 1726 na miejscu strawionego przez pożar kościoła wybudowano nowy, jednonawowy o konstrukcji szachulcowej.
Świątynię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wzniesiono z funduszy biskupa płockiego Krzysztofa Szembeka, późniejszego prymasa Polski.

W roku 1887 wzniesiono nową świątynię, tym razem murowaną. Niestety, spłonęła już w następnym roku. Polacy nie uwierzyli w oficjalną wersję władz pruskich, jakoby nieszczęście spowodowało uderzenie pioruna. Mówiono, że to sprawka Niemców - w tym czasie nasilała się polityka germanizacyjna, zaś nazwę Miasteczka zmieniono na Friedheim. Oliwy do ognia dolał zgon ks. Stanisława Wody podczas mszy świętej. Sekcja zwłok wykazała, że został otruty strychniną.

Mimo wszystko do roku 1899 polscy katolicy zbudowali nowy, murowany kościół w stylu neogotyckim. Ten służy im do dziś. Od roku 2004 tutejsza parafia należy do diecezji bydgoskiej.

Po II wojnie światowej Miasteczko znalazło się w woj. bydgoskim. W roku 1975 przyłączono je do woj. pilskiego.

Słów parę o Drzymale
Na wzgórzu opodal kościoła jest cmentarz, na którym pochowano Michała Drzymałę - słynnego chłopa walczącego z niemiecką administracją i jego żonę Józefę. Na swej działce w Podgradowicach (dziś Drzymałowo) w zachodniej Wielkopolsce ustawił wóz cyrkowy, bo władze nie pozwoliły mu na budowę domu.

W odrodzonej Polsce (w 1928 r.) Państwowy Bank Rolny przyznał mu na własność ziemię w Grabównie pod Miasteczkiem Krajeńskim. Zmarł w roku 1937, a jego pogrzeb stał się wielką patriotyczną manifestacją.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska