Zdrowie z ziaren ryżu

Dla Chińczyków, mieszkańców Indonezji i Azji Mniejszej ryż jest podstawowym produktem żywnościowym. Bardziej rozpowszechnione na świecie są tylko ziarna pszenicy. Botanicznie ryż jest trawą. Uprawia się go masowo od 4-5 tysięcy lat. Obecnie znanych jest kilka tysięcy odmian, różniących się m.in. kształtem, barwą i wielkością ziaren. Najwięcej uprawia się go w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Ale na mniejszą skalę jest też uprawiany w Europie we Włoszech, Francji i Hiszpanii, ale też na Ukrainie i w krajach Azji Środkowej.

Do Polski ryż najczęściej jest sprowadzany z krajów Dalekiego Wschodu. W sklepach do kupienia jest głównie biały ryż obłuszczony, dodatkowo jeszcze niekiedy odpowiednio spreparowany.

Prawdę powiedziawszy jako pokarm jest on mało wartościowy. W procesie łuszczenia w specjalnych młynach walcowych pozbawia się ziarniaki okrywy z nasion, ale też cennego zarodka wraz z warstwą zasobną w witaminę B1.
Swego czasu codzienne spożywanie białego ryżu w Japonii doprowadziło sporą grupę ludzi do śmiertelnej choroby, zwanej beri-beri, spowodowanej brakiem witaminy B1. Ten przypadek stał się bardzo głośny na świecie i od niego ponownie wzrosło zainteresowanie konsumpcją ryżu nie łuskanego, który nie wywołuje takiego schorzenia.

Od tego też czasu za najcenniejszy uznaje się ryż brązowy nie łuszczony, zwłaszcza z bardziej pierwotnych odmian, o mniejszych i wydłużonych ziarnach. Od kilkunastu lat już jest on bez problemu do kupienia w sklepach z produktami ekologicznymi. Co prawda dłużej się gotuje i ma nieco inny, bardziej wyrazistszy smak, ale w zdrowej, naturalnej, ekologicznej diecie tylko takie ziarna są cenione. Co więcej nawet są składnikami diet leczniczych i profilaktycznych, zwłaszcza gdy dodatkowo pochodzą z upraw ekologicznych.

A jest to bardzo ważne, bo warto wiedzieć, że współczesna konwencjonalna uprawa ryżu odbywa się z dużą ilością chemii. Także proces przetwarzania ziaren, uzyskiwania "pięknego", białego koloru ryżu, długiego przechowywania i składowania nie jest możliwy bez dodatkowej chemicznej ingerencji.

Współcześni naturaliści i dietetycy sugerują następujące korzyści lecznicze ryżu brązowego: n po pierwsze powinien znaleźć się on w diecie osób cierpiących na dolegliwości jelitowe, zwłaszcza małych dzieci i osób starszych, którym dokuczają biegunki; n po drugie warto, by jadały go osoby z nadciśnieniem tętniczym, skłonnościami do kamicy nerkowej, w chorobach skóry, m.in. łuszczycy. Ryż brązowy zawiera też składniki mogące działać przeciwnowotworowo.