Złote piaski ujścia Wisły. Kraina ptaków i fok

W ujściu Wisły, na obu jej brzegach, utworzono rezerwaty przyrody pod wspólną nazwą Mewia Łacha. Chroni się tu lęgi różnych gatunków rybitw i mew oraz miejsca odpoczynku ptaków siewkowatych, blaszkodziobych i kormoranów. Czasem na łachach w promieniach słońca wygrzewają się foki. W minioną niedzielę zauważyłem ją z kajaka (tak jak inni uczestnicy wyprawy) pośród fal w miejscu, gdzie nurt Wisły zderzał się z północnym morskim wiatrem... Nikt jednak, nim się zanurzyła, nie zdążył zrobić zdjęcia.

Takie wrażenia mogą być udziałem nie tylko kajakarzy (którym ze względów bezpieczeństwa odradzam wypływanie na morze przy silniejszym wietrze), ale także turystów korzystających z usług przystani w Mikoszewie (prawy brzeg Wisły). Na bardziej stabilnym pokładzie łodzi motorowej lub stateczku można poznać tajemnice ujścia Wisły. Często pojawiają się tu także właściciele skuterów wodnych, którzy w na morze docierają w 2 minuty.

Można też przejść się do rezerwatów szlakami wyznaczonymi wzdłuż obu brzegów - z Mikoszewa i ze Świbna.

Ten kto spróbuje tej przyjemności, niezależnie czy od strony wody czy też lądu, podziwia krajobraz zupełnie inny niż był do końca lat 80. XIX wieku. Wcześniej Wisła zakręcała pod Przegaliną na zachód i płynęła do Gdańska. Często jednak wylewała powodując katastrofalne powodzie. Rzeka nadal tak płynie, ale już wolniejszym nurtem i nazywa się Wisłą Martwą. Główny nurt płynie prosto ku morzu sztucznym przekopem miedzy Świbnem a Mikoszewem.

To pomysł pruskich inżynierów, finansowany przez rząd. Przekop, w wyniku którego powstała też Wyspa Sobieszewska, wykonano na odcinku 7,1 km. Wisła popłynęła nowym korytem w roku 1895.

Ujście Wisły i wspomniane rezerwaty przyrody to niejedyne atrakcje w tych okolicach. Tę najbliższą stanowi przeprawa promowa (samochodowo-osobowa) łącząca oba brzegi Wisły i drogę wojewódzką nr 501.

Tą drogą łatwo dociera się do nadmorskich miejscowości - na zachód do Gdańska (w tym do Sobieszewa stanowiącego część Gdańska), na wschód - do centrum Mikoszewa, Jantara, Stegny, Sztutowa, Kątów Rybackich, Krynicy Morskiej i Piasków.

Wzdłuż drogi 501 aż do Sztutowa wiodą tory Żuławskiej Kolei Dojazdowej, która jest jedną z większych tutejszych atrakcji turystycznych. W Sztutowie znajduje się dawny hitlerowski obóz koncentracyjny Stutthof (dziś muzeum) i zabytkowy most zwodzony „Czterech Pancernych” (kręcono tu jeden z epizodów słynnego serialu wojennego).

Tory prowadzą też na południe aż do Nowego Dworu Gdańskiego. W Rybinie przekraczają rzekę Szkarpawę po jedynym takim zwodzonym moście w Polsce (obrotowym). W tej miejscowości znajdują się także dwa kolejne mosty zwodzone - drogowe.

Szkarpawa, jej odnoga - Wisła Królewiecka - i Zalew Wiślany stanowią tzw. Małą Pętlę Żuławską, czyli szlak wodny dedykowany motorowodniakom i kajakarzom. Ci mogą zatrzymywać się w dobrze urządzonych przystaniach.