Odległość między domem a szkołą podstawową w mieście nie będzie mogła przekraczać półtora kilometra, a na terenach wiejskich ten limit wyniesie trzy kilometry. Przy obliczaniu dystansu będzie brana pod uwagę droga dojścia ogólnodostępną trasą dla pieszych. Będzie ona liczona od granicy działki domu do budynku szkoły podstawowej, a nie odległość w linii prostej.
Takie zmiany wprowadzi Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Chodzi o nowe tzw. standardy urbanistyczne, zapowiadane od ponad dwóch lat.
Drugi wymóg będzie dotyczył stawiania domów blisko terenów zielonych. To znaczy: trzy kilometry od domu powinien znajdować się zielony teren o powierzchni minimum 20 hektarów, czyli przykładowo las albo park.
Plan w przygotowaniu
Do połowy 2026 roku (pierwotna wersja zakładała początek 2026) gminy powinny wprowadzić standardy urbanistyczne, dotyczące budowania na ich terenach domów jednorodzinnych. Prezydenci, burmistrzowie i wójtowie gmin już mogą przygotowywać nowe zasady, chociaż pewnie w praktyce wdrożą je nie wcześniej niż jesienią bieżącego roku. Gmina będzie mogła zmienić limity w drodze uchwały. Przykład: jeżeli na terenie małej wiejskiej gminy funkcjonuje tylko jedna szkoła podstawowa, to tej gminie będzie wolno ustanowić limit odległości choćby pięć kilometrów od mającego powstać domu do już istniejącej podstawówki.
Pośrednik nieruchomości z Bydgoszczy, chcący zachować anonimowość, mówi o absurdzie. - Załóżmy, że małżeństwo zechce się wybudować i załóżmy, że nie ma ono dzieci i ich nie planuje mieć. Jeśli za półtora roku ta para upatrzy sobie działkę budowlaną w małej miejscowości, gdzieś na uboczu, z dala od cywilizacji, to i tak nie będzie mogła na niej postawić domu. To właśnie ze względu na przepisy, które nadchodzą, w zakresie standardów urbanistycznych, odnośnie bliskości lokalizacji szkoły. Z jednej strony, prawo obowiązuje wszystkich. Z drugiej zaś, wyjątki od normy istnieją. Mam tutaj na myśli osoby bezdzietne.
Ruch na rynku nieruchomości
Zapowiadane zmiany przepisów mogą wpłynąć na ceny ziemi, ponieważ wielu inwestorów zamierza kupić działkę, zanim restrykcje zaczną obowiązywać za niecałe półtora roku. Właściciele działek budowlanych szykują wnioski o wydanie warunków zabudowy na podstawie obecnych przepisów, natomiast ci, którzy posiadają grunty rolne, przekształcają je w działki budowlane, żeby sprzedać je w najbliższych miesiącach. Gdy na rynku nieruchomości gruntowych zrobi się ruch (na razie panuje zimowy zastój), to stawki za metr pójdą w górę, pewnie o kilka, może kilkanaście procent. - Przyszli właściciele domów będą woleli zapłacić więcej za metr parceli, ale pobudować się tam, gdzie będzie im odpowiadało, aniżeli kupować działkę po wprowadzeniu nowych przepisów nawet, gdyby te działki wówczas potaniały, bo spadnie na nie popyt - szacuje nasza rozmówca.
A propos cen gruntów: analitycy próbują odpowiedzieć na pytanie, czy działki budowlane będą drożeć. - W najbliższych latach najbardziej prawdopodobna wydaje się umiarkowanie wzrostowa tendencja cen gruntów pod zabudowę mieszkaniową, związana z ograniczoną podażą gruntów budowlanych w większości największych miast przy dużym popycie ze strony budownictwa mieszkaniowego - wskazują eksperci PKO Banku Polskiego.
Agent nieruchomości wspomina o jeszcze jednym aspekcie: - Nowe prawo raczej wyjdzie gminom na dobre. Dzięki zmianie przepisów w kontekście zwartej zabudowy, nie będą musiały chociażby doprowadzać kanalizacji do domów, które stoją pojedynczo, a są najbardziej oddalone od centrum gminy.
