Brama Człuchowska piórkiem Jacka Klajny

Na całe szczęście miejsce to zostało, w przeciwieństwie do zabudowy rynku, oszczędzone w trakcie walk o miasto w lutym 1945 r. Brama Człuchowska, oprócz kościoła farnego - dziś bazyliki mniejszej, i ratusza, jest najbardziej charakterystyczną budowlą Chojnic. Dawniej bardzo ważny element fortyfikacji miejskich, w wiekach późniejszych pełniła różne funkcje: była punktem obserwacyjnym, arsenałem, więzieniem, dzwonnicą kościoła św. Ducha, a obecnie znajduje się w niej siedziba muzeum. Wybudowana w XIV wieku była jedną z trzech bram wjazdowych do otoczonego murami obronnymi miasta. Wzniesiona w stylu pomorskiego gotyku, kwadratowa, murowana z cegły, pięciokondygnacyjna, zamykana na noc żelazną kratą.

Przejazd od strony wewnętrznej zamknięty półkoliście, z kamiennym fragmentem w ościeżu, a od strony zewnętrznej ostrołukowo. Kondygnacje rozdzielone fryzami opaskowymi, w każdej pięć ostrołukowych blend. Przed bramą znajdował się most zwodzony, do którego dostępu broniły dwie baszty przyczółkowe Słoń i Byk. Przebudowana w wieku XVI, a następnie gruntownie odnowiona w roku 1888 przez budowniczego Otto (dobudowana od północy klatka schodowa). Uszkodzona w roku 1945, odrestaurowana w latach 1952-55, od 1962 r. siedziba Muzeum Regionalnego, dziś Muzeum Historyczno-Etnograficznego im. Juliana Rydzkowskiego. To właśnie tu odbywają się wystawy i to tu muzeum eksponuje swoje stałe zbiory.

Pod Bramą Człuchowską jest bardzo malownicze przejście prowadzące w stronę fosy miejskiej, tuż przy niej stoi tur wyrzeźbiony przez Jarosława Urbańskiego, oblegany przez turystów, częste miejsce robienia sobie fotek.