Gawkowski na Secure Summit w Bydgoszczy: - Za atakami na PO stały grupy związane z Rosją i Białorusią

Bydgoszcz gości konferencję Secure Summit International 2025, która odbywa się w dniach 3-4 kwietnia, w Operze Nova.

Organizatorem wydarzenia jest NASK (instytutu badawczego Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej) oraz działający w ramach Instytutu zespół CERT Polska, który na co dzień czuwa nad cyberbezpieczeństwem w Polsce. Do organizacji tegorocznej, specjalnej edycji dołączyło Ministerstwo Cyfryzacji, stąd też obecność szefa tego resortu podczas konferencji.

- Polska wyda w tym roku najwięcej w historii na cyberbezpieczeństwo. To miliardy złotych. Wojewodowie, ministerstwa, instytucje państwowe, które mają się zajmować bezpieczeństwem oraz służby dostaną po kilka, kilkanaście milionów na zabezpieczenia i szkolenia - podkreśla Gawkowski. - Sam Cyberbezpieczny Samorząd to półtora miliarda złotych. Już niedługo ruszy program wsparcia wodociągów i kanalizacji. Na edukację w aspekcie bezpieczeństwa IT trafi ponad 600 mln zł.

Rozmowę z ministrem prowadziła na konferencji Nikola Bochyńska, dziennikarka specjalizująca się w tematyce technologii cyfrowych. Zapytała o szczegóły opracowywanej przez rząd strategii cyberbezpieczeństwa.

- Finalna wersja strategii powinna być w tym roku - odpowiadał Gawkowski. - Chcemy, by była związana z modyfikacjami w prawie. Zwracamy uwagę na zmiany technologiczne, na to jak ewoluuje cyberprzestrzeń z wykorzystaniem AI. Po drugie wpływ tu mają zmiany euroatlantyckie, ale w tym zakresie w ubiegłym roku zostało podpisane memorandum między Polską a USA w kontekście cyberbezpieczeństwa. Amerykanie też bez Polski nie mieliby tak dużej wiedzy na temat naszego regionu. To są uwarunkowania obustronne.

Według ministra jednak nawet najlepszy system nie uchroni przed atakiem, jeśli dojdzie do błędu ludzkiego. Wspomniał o ostatnich incydentach.

- Jeżeli ktoś, na przykład da telefon dziecku, żeby sobie pograło i zainstalowało aplikację, to może otworzyć hakerom drogę do systemów wewnętrznych. Tak się stało w Polskiej Agencji Prasowej. To są rzeczy, które wymagają prostej higieny cyfrowej.

Mówił również o cyfrowym Parasolu Wyborczy, a w tym zakresie nawiązał do ataku na systemy wewnętrzne Platformy Obywatelskiej ze środy.

- Za tymi atakami stały grupy związane z Federacją Rosyjską i Białorusią. Miały one charakter zorganizowany i to nie działo się przypadkowo. Wszystkie inne informacje będziemy prezentować na bieżąco - podkreślał minister. - Rosja chce odebrać obywatelom polskim wybory, wpływ na nie, ale to się jej nie uda. Parasol wyborczy, który stworzyliśmy, chroni Polskę. To przedsięwzięcie łączące polskie służby, ministerstwa, by chronić wyborców. To poważna sprawa. Służby, które w trybie operacyjnym pracują nad tym, by przeanalizować, jak przebiegały wektory działań.

Dodał, że w sprawie cyberataku trwają działania operacyjne służb, a okoliczności, w jakich do niego doszło, wyjaśni śledztwo: - Powołaliśmy zespoły z członkami wszystkich komitetów wyborczych. Monitorujemy też przepływy finansowe, by nie doszło do takiej sytuacji, jak w Rumunii. Tam takie rzeczy zadziały się w ostatnich tygodniach kampanii i społeczeństwo było zaskoczone wpływami rosyjskimi w zakresie transferów finansowych.

Wspomniał o przypadkach, kiedy próbowano oferować kilka tysięcy euro za działania, które można nazwać wprost szpiegostwem.

Nawiązał ponadto do sprawy dyskutowanego podatku cyfrowego. To w kontekście danin, jakie miałyby płacić w Polsce światowi giganci IT.

- Podatek cyfrowy w wielu państwach w Europie jest normalnością. Prace nad nim w ministerstwie cyfryzacji prace są kontynuowane. Wielkie firmy korporacje cyfrowe powinny płacić tyle samo, co w innych krajach UW. To są pieniądze, które mogłyby iść, na przykład na rozwój polskich start-upów. W żadnym państwie poza UE też wprowadzenie takiego podatku nie spowodowało, że usługi korporacji finansowych wzrosły.

- Chciałbym, by po polskiej prezydencji w UE wiedziano, że cyberbezieczeństwo w Warszawie jest tak samo ważne, jak w Paryżu i Madrycie. Tu jest jeszcze niezrozumienie. Spotykakłem się w ramach współpracy z ministrami, między innymi z Niemiec i innych państw i wiem, że dla nich cyberbezpieczeństwo jest jednym z elementów bezpieczeństwa, a nie tym tym najważniejszym . Ja tego nie rozumiem. Dzisiaj modus operandi służb rosyjskich polega na tym, że wchodzi się do systemu, infiltruje i miesiącami nie ujawnia. Po to, by zbierać informacje do przeprowadzenia ataku odwleczonego w czasie. A kiedy nie widać cyberataku na infrastrukturę, to nie znaczy, że go nie ma.

– Secure International Summit to odpowiedź na potrzebę pogłębiania międzynarodowej współpracy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa - podkreśla z kolei Krzysztof Silicki, dyrektor ds. strategicznego rozwoju w NASK. - Wydarzenie umożliwia prowadzenie dyskusji pomiędzy krajowymi i międzynarodowymi ekspertami na temat inicjatyw, innowacyjnych projektów, najlepszych praktyk oraz trendów w tej dziedzinie.

Podczas tegorocznej edycji gośćmi są, między innymi: minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski, Hans de Vries, dyrektor ds. cyberbezpieczeństwa i dyrektor operacyjny w Agencji UE ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA), Paweł Olszewski, sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, Francisco Losada z Europejskiego Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością (EC3). Swoje wystąpienia zaplanowali również: Bart Preneel, profesor na Katolickim Uniwersytecie w Leuven, Joanna Świątkowska, zastępczyni Sekretarza Generalnego w Europejskiej Organizacji ds. Cyberbezpieczeństwa (ECSO), czy Axel Deininger, przewodniczący Rady Dyrektorów Europejskiej Organizacji ds. Cyberbezpieczeństwa (ECSO).

- Ataki na infrastrukturę krytyczną państw unijnych, np. sektor energii, są zagrożeniem, zwłaszcza w obliczu wojny u granic Unii Europejskiej oraz toczącej się wojny hybrydowej - informują przedstawiciele NASK. - Cyberataki mogą mieć wielkoskalowy charakter i dotyczyć jednego lub większej liczby państw Wspólnoty. Dlatego niezbędny jest plan działania. Celem Polski, podczas trwającej prezydencji, jest znalezienie konsensusu, wynegocjowanie jego kształtu i wprowadzenie go w życie. Debata podczas konferencji SECURE International Summit będzie miała wpływ na kształt unijnych ustaleń.

Wydarzeniem towarzyszącym szczytowi dotyczącemu bezpieczeństwa IT było również wydarzenie w Zespole Szkół nr 19 przy ulicy Adama Grzymały-Siedleckiego 11 w Bydgoszczy.

Wicepremier Gawkowski oraz zastępczyni prezydenta Bydgoszczy Iwona Waszkiewicz zainaugurowali tam bydgoską edycję IT Fitness Testu, czyli sprawdzianu kompetencji cyfrowych dla uczniów i nauczycieli. Tym samym Bydgoszcz dołączyła do grona samorządów, które biorą udział w projekcie.

IT Fitness Test to największy w Polsce sprawdzian umiejętności cyfrowych. Aby wziąć w nim udział, wystarczy komputer z dostępem do internetu. W tym roku przewidziano 3 wersje testu: dla uczniów szkół podstawowych, ponadpodstawowych i „IT Master Test”.