Kujawsko-Pomorskie. Piękne kościoły we wsiach i miasteczkach województwa na unikalnych zdjęciach

Od razu trzeba zaznaczyć, że jest to przegląd absolutnie subiektywny. Wiadomo przecież, że prawie każdemu parafianinowi, a szczególnie proboszczowi, jego świątynia wydaje się najpiękniejsza i jest najbliższa sercu.

W naszym przeglądzie kościołów województwa kujawsko-pomorskiego nie przedstawiamy świątyń gotyckich, surowych w swym pięknie, ani nie prezentujemy starszych, romańskich kościołów, związanych z początkami państwowości i katolicyzmu w regionie. Tymi tematami zajęliśmy się w innych artykułach.

Skupiamy się tym razem na innych epokach, szukając przy tym nie tylko zaklętego w murach piękna, ale też różnorodności w stylach czy użytych materiałach, nie zapominając o najprostszym z nich – drewnie.

Pominęliśmy też w naszej publikacji, pozostawiając być może na inną okazję, kościoły wielkie, w dużych miastach, a także te wznoszone w kompleksach klasztornych, zatem najczęściej także okazałe.

Chcemy uświadomić, czy zwyczajnie przypomnieć naszym Czytelnikom, że również na mniej zamożnej prowincji, w przysłowiowym terenie, także można podziwiać perełki, a przynajmniej ciekawostki architektoniczne. Są wśród nich oczywiście także bardzo okazałe budowle, które swą wielkość czy formę zawdzięczają możnym fundatorom. Tak zyskiwali oni uznanie Kościoła i parafian, przygotowując też sobie drogę ku niebiosom, a myśląc bardziej przyziemnie – miejsca spoczynku w kryptach czy kaplicach grobowych.

Na naszych łamach prezentujemy budynki sakralne przede wszystkim od zewnątrz (choć jest jeden wyjątek - Gąsawa), a przecież i wnętrza prezentują się pięknie, czasem nawet jeszcze piękniej i ciekawiej od fasad. Skrywają niekiedy cenne relikty przeszłości – prawdziwe dzieła sztuki sakralnej, pamiętające minione wieki, prezentujące kunszt i zaangażowanie twórców.

Bywa więc, że na zewnątrz kościół nie robi większego wrażenia, nie powala – jak mówi się potocznie – na kolana, ale po wejściu do wnętrza tak właśnie się dzieje.

Jakiś przykład? Proszę bardzo – najpierw modrzewiowy kościół pow. św. Mikołaja w Gąsawie! Na zewnątrz zwyczajny, nawet niespecjalnie ciekawy, choć wiadomo, że zbudowany już około 1625 roku z funduszy kanoników regularnych w Trzemesznie, zatem stareńki, zabytkowy. W środku jednak otwiera się przed nami samo piękno, ciepło, a przede wszystkim to, co widnieje na drewnianych ścianach – cały zespół barokowych malowideł o tematyce religijnej. Połacie malowideł są tak duże i okazałe, że historycy sztuki i konserwatorzy określają je czasem mianem arrasów i gobelinów. W kościele zachowały się także liczne rzeźby barokowe.

Niepozornie wygląda także murowany i całkiem spory kościół pw. św. Mikołaja we wsi Szynych pod Grudziądzem, a zatem w zupełnie innej części regionu. Na zewnątrz prezentujący skromne cechy barokowe. Wzniesiono go w roku 1742 w miejscu poprzedniego, drewnianego. Wnętrze wypełniają bogate barokowe malowidła sakralne. Kościół ufundował biskup Andrzej Załuski i chełmińscy radni, natomiast wyposażenie miejscowy proboszcz i jednocześnie dziekan grudziądzki Jan Cieliczkowski. Po wkroczeniu na te tereny armii radzieckiej w styczniu 1945 roku w świątyni stacjonowali żołnierze, którzy urządzili tu sobie stajnię. Aby się ogrzać, palili drewniane wyposażenie i księgi liturgiczne.

Przykładów prezentujących ciekawe wnętrza moglibyśmy podać przynajmniej kilkadziesiąt.

Zapraszamy tymczasem do galerii najpiękniejszych kościołów i kościółków w miastach i wsiach województwa kujawsko-pomorskiego: