Kujawsko-Pomorskie. Są pieniądze z KPO na poprawę gospodarki wodnej na terenach wiejskich

19 września 2024 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował konferencję pn. „Dobre praktyki gospodarowania zasobami wodnymi w rolnictwie i na obszarach wiejskich”. Celem było przekazanie informacji o inwestycjach na rzecz gospodarki wodnej, zaplanowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

Budżet na ten cel wynosi ponad 1,2 mld zł, z czego 31 mln zł będzie przeznaczone na jednostki doradztwa rolniczego, ponad 1 mld na gminy i 150 mln na Wody Polskie. Wsparcie dla ODR pokryje m. in. koszty szkoleń, konferencji, wyjazdów studyjnych, również zagranicznych. W przypadku gmin - koszty budowy, przebudowy, odbudowy, rozbudowy, modernizacji urządzeń wodnych. Wody Polskie dostaną fundusze na stworzenie bazy danych urządzeń wodnych i gruntów zmeliorowanych.

- Musimy wykazać przed Komisją Europejską, że dzięki funduszom z KPO gospodarowanie zasobami wodnymi zostanie poprawione na 858 tysiącach hektarów – wyjaśniała Joanna Gumula, naczelnik Wydziału Gospodarki Wodnej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Obszar przeznaczony dla gmin umożliwia wykonywanie tzw. projektów parasolowych, bo ostatecznymi beneficjentami mają być mieszkańcy wsi, w tym rolnicy. Gmina będzie odpowiadać za przygotowanie, realizację, rozliczenie, utrzymanie projektu i nabór mieszkańców, na których gruntach wykonane zostaną inwestycje.

- Nasze województwo otrzymało z KPO 50,7 mln zł. Z tej puli gminy będą mogły uzyskać wsparcie na budowę, modernizację lub rozbudowę systemów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków - wyjaśniła Violetta Witkowska, zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich w Urzędzie Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu.

Mowa o sieciach wodociągowych, kanalizacyjnych, stacjach uzdatniania wody, oczyszczalniach ścieków przydomowych i dużych.

Nabór będzie już w czwartym kwartale br. - Potrzebna będzie szybka akcja, inwestycje trzeba zakończyć do końca listopada 2025 r. – przyznała Lidia Kostańska dyrektor departamentu Nieruchomości i Infrastruktury MRiRW. Zaniepokoiło to uczestników konferencji. - Mamy uzyskać sieć wodociągową, która umożliwi podłączenie ludzi w dalszym etapie. Wykonanie przyłączeń do końca listopada przyszłego roku jest nierealne – przyznała Kostańska.

- Przy minimalnym dofinansowaniu w wysokości 1 mln zł - z 50,7 mln zł skorzysta 51 gmin, czyli 40 procent gmin województwa kujawsko-pomorskiego. Chciałem pokazać, jak bardzo jest niedoszacowana ta pula w KPO, to 10 proc. potrzeb, jakie występują - komentował Jacek Brygman, przewodniczący Konwentu Wójtów Gmin Wiejskich Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Na inwestycje retencyjne z KPO liczą Lokalne Partnerstwa Wodne (LPW), od 2020 r. zaangażowane w gospodarowanie wodą w powiatach. Przypomnijmy, że są to zrzeszenia, w skład których wchodzą rolnicy, spółki wodne, ośrodek doradztwa rolniczego, władze gmin i powiatów, lasy państwowe, parki krajobrazowe, organizacje pozarządowe i Gospodarstwo Wody Polskie Wody Polskie. Przedsięwzięcia retencyjne w ramach KPO mają być zrealizowane do końca sierpnia 2025 r.

- Czas jest największym wyzwaniem – przyznała Izabela Zygmunt, specjalistka ds. Semestru Europejskiego i Europejskiego Zielonego Ładu w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie. - Ale jest kilka projektów, które mogą być zrealizowane bardzo szybko. Należy się skupić na najprostszych, które wykorzystują to, co jest i są bardzo potrzebne. Np. na zastawkach w rowach melioracyjnych. To działanie obejmuje kilka gospodarstw i jest oparte na naturze, bo przywraca rzekom możliwość wylewania w dolinach.

Oparcie na naturze będzie dodatkowo premiowane, np. umocnienie brzegów przez nasadzenia, a nie tylko za pomocą elementów technicznych. Dodatkowo punktowane będą przedsięwzięcia realizowane w powiatach typowo rolniczych. Kryterium będzie też udział beneficjenta w LPW i ujęcie przedsięwzięcia w planie wieloletnim LPW, jako inwestycja priorytetowa.