- Zebraliśmy się, aby przywrócić i zachować pamięć o ludziach, którzy odeszli, o historii naszych dziejów i o tych, którzy tę historię tworzyli - mówiła Katarzyna Kordykiewicz, koordynatorka projektu "Przywróćmy pamięć" realizowanego przy współpracy z Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. - Nie wyobrażamy sobie, aby nie pamiętać o naszych pradziadkach. Chcielibyśmy, żeby pamięć o ich obecności i życiu przetrwała tam, gdzie dane im było żyć i umierać.
Kordykiewicz przypomniała, że o człuchowskich Żydach nie ma już kto pamiętać i mało jest śladów po społeczności, której przedstawiciele chodzili po tych samych ulicach co współcześni. - Tak jak my patrzyli na zamkową wieżę, tu kochali i tu umierali - mówiła. - Większość z nich została pochowana na tym właśnie cmentarzu. Te alejki i dziedziniec szkoły kryją pod sobą kilkusetletnią historię Człuchowa.
Po odsłonięciu pomnika w Gimnazjum wysłuchano krótkiej historii człuchowskich Żydów przedstawionej przez prezesa Towarzystwa Miłośników Ziemi Człuchowskiej Wiktora Zybajłę i obejrzeli widowisko o Holokauście przygotowane przez młodzież pod opieką Katarzyny Kordykiewicz, Anny Styczeń, Arkadiusza Kamińskiego i Romana Łąckiego.
