Urzędy pomagają konsumentom, a niewielu wie o ich istnieniu

Okazuje się bowiem, że Polacy nie rozróżniają poszczególnych instytucji konsumenckich. Dlatego, mimo iż IH może pomóc w wielu sprawach, to konsumenci rzadko się do niej zwracają. Z pomocy którejś z instytucji publicznej w indywidualnej sprawie konsumenckiej skorzystało w ciągu ostatnich kilku lat tylko 6,4 proc. Polaków.

Jak wynika ze zleconych przez NIK badań opinii społecznej, większość dorosłych rodaków nie rozróżnia kompetencji poszczególnych instytucji.

Przeczytaj: Unia zdecydowała. Nie będzie podwójnej jakości produktów ze względu na kraj

Instytucjami postrzeganymi przez nas jako udzielające obywatelom pomocy w sprawach konsumenckich są głównie rzecznicy konsumentów oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Do nich też najczęściej zwracają się konsumenci. Jednak NIK zauważa, że więcej niż co trzeci Polak nie zna żadnej instytucji publicznej mogącej udzielić pomocy przy dochodzeniu swoich praw.

Nie wierzycie Państwo? A czym zajmuje się Rzecznik Finansowy? Albo słyszeliście o Komisji Ochrony Praw Pasażerów przy Urzędzie Lotnictwa Cywilnego? Albo o Rzeczniku Praw Pasażera Kolei przy Urzędzie Transportu Kolejowego?

Najwyższa Izba Kontroli zbadała też, czy Inspekcja Handlowa zapewnia ochronę interesów i praw konsumenta. NIK ocenia, że rzetelnie wykonywała ona powierzone jej obowiązki. Nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości w prowadzonych przez inspekcję kontrolach ani w wynikających z nich postępowaniach administracyjnych. „Inspekcja działała prawidłowo, zapewniając ochronę interesów i praw konsumenta”.

Czytaj: Sklep odrzucił Twoją reklamację? Jak to szybko i bezpłatnie załatwić?

Kontrola potwierdziła, że sama IH boryka się z wieloma problemami: ograniczonym budżetem, dużą rotacją pracowników i starzejącą się kadrą. A także, że wyniki kontroli produktów przeprowadzonych przez inspekcję nie są optymistyczne. Przeprowadzone przez inspekcję testy wyrobów z rynku polskiego i zachodnioeuropejskiego w kilkunastu przypadkach wykazały podwójną jakość produktów.

Przypomnijmy, mowa o kontrolach IH przeprowadzonych w listopadzie 2017 r. i w II kwartale 2018 r. Sprawdzono jakość 101 par produktów. Istotne różnice dotyczyły 12 produktów. Przy czym w 2 przypadkach produkty na polski rynek były lepsze. Np. jedna z czekolad zawierała mniej zamiennika tłuszczu kakaowego i miała lepszą jakość. Z badania IH wynikało także, że 22 produkty były droższe w Polsce.

Badania NIK opinii społecznej potwierdzają to. Większość dorosłych Polaków uważa, że produkty chemii domowej i artykuły spożywcze dostępne u nas są jakościowo gorsze od produktów tych samych marek oferowanych na rynkach zachodnioeuropejskich. W przypadku chemii domowej z opinią o jej niższej jakości zgadza się blisko 3/4 pytanych, a 2/5 ogółu wyraża takie zdanie w sposób zdecydowany. Wobec „spożywki” pogląd o ich niższej jakości podziela ponad połowa pytanych.

Jednak NIK zaznacza, że organy kontroli nie mogą zakazać udostępniania na rynku wyrobów, które spełniają wszystkie wymagania, tylko dlatego że mają inny poziom jakości, np. inną zawartość tłuszczu czy inną substancję słodzącą, o czym konsument zostanie poinformowany na opakowaniu.

Przeczytaj też: Sprzedają prąd, nie zawsze uczciwie. UOKiK ich ukarał

Urzędu - gdzie zgłaszać problemy i szukać rad

- Pomoc dla konsumentów - UOKiK - infolinia 801 440 220 i 22 290 89 16, Konsumenckie Centrum E-porad (porady@dlakonsumentow. pl), u miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów, w oddziałach Federacji Konsumentów.

- Usługi finansowe - problemy z bankami - Arbiter Bankowy ([email protected]),

- Spory z podmiotami rynku finansowego, zakładami ubezpieczeń, towarzystwami emerytalnymi - Rzecznik Finansowy (rf.gov.pl),

- Usługi telekomunikacyjne - Centrum Informacji Konsumenckiej (801 900 853 lub 22 534 91 74),

- Usługi energetyczne - Punkt Informacyjny dla Odbiorców Energii i Paliw Gazowych (tel. 22 244 26 36),

- Darmowa pomoc prawna (https://darmowapomocpra wna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow),

- Sprawy dot. praw i wolności człowieka i obywatela - Rzecznik Praw Obywatelskich (www.rpo.gov.pl), Infolinia Obywatelska (800 676 676),

- Jak załatwić sprawę urzędową - portal i infolinia „Obywatel” (www.obywatel. gov.pl i tel. 222 500 115).