https://pomorska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

W słowińskiej wsi

Tekst i fot. Zbigniew Politowski [email protected]
Typowy dla Słowińców budynek szachulcowy. Takich chałup jest w skansenie ponad  20.
Typowy dla Słowińców budynek szachulcowy. Takich chałup jest w skansenie ponad 20.
Choć w Polsce nie ma już ludności słowińskiej, dzięki skansenowi w Klukach możemy poznać ich życie i kulturę.
W skansenie odbywają się ciekawe prezentacje i pokazy, m.in. pieczenia chleba w tradycyjnym piecu chlebowym
W skansenie odbywają się ciekawe prezentacje i pokazy, m.in. pieczenia chleba w tradycyjnym piecu chlebowym

W skansenie odbywają się ciekawe prezentacje i pokazy, m.in. pieczenia chleba w tradycyjnym piecu chlebowym

Muzeum Wsi Słowińskiej w znanej rybackiej wsi Kluki niedaleko Łeby (woj. pomorskie) znajduje się na terenie Słowińskiego Parku Narodowego, który ze względu na przyrodniczą niezwykłość organizacja UNESCO w 1977 r. uznała za światowy rezerwat biosfery. To właśnie na jego obszarze występują największe wydmy ruchome w Polsce, tu są duże jeziora przybrzeżne, w tym Łebsko - trzecie co do wielkości w Polsce oraz liczne miejsca lęgowe ptaków. Skansen w Klukach wydatnie zwiększa turystyczną atrakcyjność całego rejonu. Jego istotnym wyróżnikiem jest fakt, że rozlokowany został w środku normalnej wsi, co - jak podkreślają tamtejsi muzealnicy - dodaje mu autentyczności i wzmacnia symbiozę z otoczeniem.

Najpierw była zagroda
Muzeum w Klukach przybliża kulturę materialną i dziedzictwo Słowińców, dawnych mieszkańców tej części pobrzeża, przez jednych uważanych za Kaszubów, przez innych za mocno z nimi spokrewnionych. Swego czasu głośna była tzw. sprawa Słowińców, których władze niesłusznie oskarżały o sympatie proniemieckie i szykanowały. Ostatnie rodziny słowińskie wyjechały z Polski w latach 60. ub. wieku, osiedlając się głównie w okolicach Hamburga. Dzięki skansenowi udało się, na szczęście, ocalić wiele z materialnej spuścizny tej reliktowej grupy ludności pomorskiej.

Początkiem dzisiejszej placówki była otwarta w 1963 r. Muzealna Zagroda Słowińska w Klukach. W miarę zwiększania się liczby eksponatów, dojrzewał pomysł utworzenia parku etnograficznego. Zaprojektowano go jako rekonstrukcję układu przestrzennego XIX-wiecznej wsi słowińskiej. Obecnie skansen jest oddziałem Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

Przeszłość zatrzymana w chałupach
W Klukach możemy obejrzeć stare słowińskie zagrody, szachulcowe chałupy i budynki inwentarskie. We wnętrzach zgromadzono dawne meble, sprzęty domowe, narzędzia gospodarskie. Jest karczma, studnie, szałasy rybackie, piece, stare maszyny rolnicze. W jednym z budynków zobaczymy również wnętrza typowe dla późniejszych mieszkańców tych ziem - przesiedleńców ze Wschodu. Muzeum prezentuje też coraz bogatsze archiwalia i wytwory ludowego rękodzieła.

Ciekawa jest ekspozycja obrazująca ważne dla Słowińców wspólne kopania torfu - opału na zimę. Roboty te wykonywano w maju, bowiem wówczas poziom wód na bagnistym obszarze znacznie się obniżał. Podczas kopania torfu wykorzystywano konie, zakładając im na nogi specjalne buty, tzw. klumpy. Chodziło o zwiększenie powierzchni kopyta i ułatwianie im poruszania się na podmokłym terenie.

Żywe muzeum
Skansen w Klukach tętni życiem. Odbywa się tu mnóstwo ciekawych imprez etnograficznych, przyciągających tłumy turystów i miłośników tradycji. Są pokazy dawnych rzemiosł, prac gospodarskich, pieczenie chleba w wiejskim piecu. Sztandarową prezentacją jest "Czarne Wesele", odtwarzające wspomniane wydobywanie torfu i związane z nim zwyczaje wspólnego biesiadowania.

Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska