Węzeł Logistyczny Bydgoszcz trzeba mocniej zacisnąć. Mogą za tym pójść europejskie pieniądze

Trwają energiczne zabiegi, aby przekonać europejskich parlamentarzystów do rewizji planów Transeuropejskiej Sieci Transportowej i wpisanie Węzła Logistycznego Bydgoszcz (drogowo-kolejowego, potem także rzecznego) do tzw. sieci bazowej TEN-T. To główny korytarz transportowy między Bałtykiem a Adriatykiem, zatem przecinający Europę z północy na południe.

Akcję pilotowaną przez Stowarzyszenie Nowy Bursztynowy Szlak wspierają m.in. Rada Miasta Bydgoszczy, Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego czy Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna (w sumie 13 podmiotów). Teraz poparcie dla petycji wyraził zarząd Morskiego Portu Gdynia, który wraz portem gdańskim, znalazły się już w sieci bazowej.

Z punktu widzenia portów morskich węzeł Bydgoszcz ma odgrywać strategiczną rolę w korytarzu TEN-T, przyczyniając się do wzrostu znaczenia transportu intermodalnego (termin dotyczy przewozu ładunków przy wykorzystaniu więcej niż jednego rodzaju transportu).

- Sieć bazowa ma powstać do roku 2030, a zatem nie jest to daleka perspektywa. Trzeba więc energicznie działać. Jeśli Bydgoszcz zostanie wpisana do sieci, pójdą za tym europejskie fundusze na inwestycje zwiększające możliwości przesyłowej sieci drogowo-kolejowej i baz przeładunkowych. To oczywiście przyczyni się do rozwoju gospodarczego miasta i regionu – wyjaśnia nam Łukasz Religa, prezes Nowego Bursztynowego Szlaku.

25 stycznia Łukasz Religa wystąpił na Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego w Brukseli, uzasadniając potrzebę włączenia Bydgoszczy do sieci bazowej.

Jego zdaniem już spełniamy wytyczne Komisji Europejskiej w tym zakresie. W Bydgoszczy krzyżują się dwie ważne linie kolejowe: jedna do portu gdańskiego, druga do gdyńskiego. Bydgoszcz jest więc zewnętrzną bramą do tych portów. Mało tego – linia kolejowa przez Bory Tucholskie do Gdyni, która będzie modernizowana w ramach rządowego planu, może się stać przedłużeniem rozwijającej się tzw. Autostrady Morskiej Gdynia – Karlskrona. Dodatkowym argumentem za wzrostem znaczenia Bydgoszczy jako węzła logistycznego będzie modernizacja linii kolejowej do portów w Szczecinie i Świnoujściu.

Według wyliczeń naukowców Terminal Bydgoszcz Emilianowo spełni do roku 2030 wymogi dla terminalu TEN-T co do wielkości przeładunków.

Poniżej przestawiamy w pełnej formie i oryginalnym brzmieniu uzasadnienie petycji do Parlamentu Europejskiego.

Zgodnie z zasadami ogólnymi zawartymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 roku sieć bazowa TEN-T powinna stanowić podstawę rozwoju zrównoważonej multimodalnej sieci transportowej i stymulować rozwój całej sieci kompleksowej, a przy przeprowadzaniu przeglądu wdrożenia sieci bazowej do 2023 roku Komisja powinna wziąć pod uwagę krajowe plany wdrożenia i przyszłe rozszerzenia. Ponadto w sekcji 6 tego dokumentu wskazuje się za wymóg dla infrastruktury transportu intermodalnego, w przypadku ładunków niemasowych, roczne przeładunki na poziomie 800 tysięcy ton.

W dokumencie pt. ,,Analiza wariantów rozwojowych terminalu intermodalnego w Bydgoszczy Emilianowie ”opracowanym według wytycznych Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) z siedzibą w Warszawie, pod nadzorem merytorycznym PKP SA opracowano szacunki przeładunków dla Terminalu Intermodalnego Bydgoszcz-Emilianowo, z prognozowanymi przeładunkami w roku 2030 na poziomie 93,6 tys. TEU oraz ponad 124 tysięcy TEU w roku 2031. Przyjmując przelicznik 1 TEU = 12 ton, pozwoli to osiągnąć pułap ponad 1,1 mln ton przeładunków w 2030 roku i blisko 1,5 mln ton w 2031 roku. Trzeba zaznaczyć, że są to jedynie wstępne szacunki, gdyż możliwe są większe przeładunki, chociażby ze strony portów morskich w Gdańsku i w Gdyni.

Z punktu widzenia roli portów morskich w Gdańsku i w Gdyni węzeł Bydgoszcz ma odgrywać strategiczną rolę w korytarzu TEN-T Bałtyk-Adriatyk, przyczyniając się do wzrostu znaczenia roli transportu intermodalnego w tej części Europy. O strategicznej roli Bydgoszczy świadczy także fakt, że w projekcie rewizji sieci TEN-T z 14 grudnia 2021 roku przewidziano włączenie do sieci bazowej linii kolejowej nr 201, która łączy bezpośrednio porty morskie w Gdańsku i w Gdyni z terminalem Bydgoszcz – Emilianowo. Budowa terminalu została ujęta przez polski rząd w Krajowym Programie Odbudowy w ramach funduszy Next Generation EU (NGEU).

W projekcie rządowego ,,Krajowego Programu Żeglugowego do roku 2030” wskazuje się wprost na strategiczne położenie Węzła Logistycznego Bydgoszcz (w skład którego wchodzić będzie według Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do 2030 roku terminal intermodalny Bydgoszcz – Emilianowo, jako suchy port oparty o transport kolejowo – drogowy oraz platforma multimodalna Bydgoszcz – Solec Kujawski oparta o transport wodny, drogowy, kolejowy i lotniczy ) wskazując również na przyszłościowy potencjał dróg śródlądowych: ,,Węzeł, zlokalizowany w aglomeracji bydgosko-toruńskiej charakteryzuje się strategicznym położeniem, zapewniającym obsługę ładunków w relacjach pomiędzy portami morskimi w Gdańsku i Gdyni, a głównymi aglomeracjami kraju – Łódź, Warszawa, Poznań, przy wykorzystaniu wszystkich gałęzi transportu –drogowego, kolejowego i wodnego śródlądowego”.

Wskazać trzeba również, że Bydgoszcz w świetle planów polskiego rządu odgrywać ma rolę głównego centrum dystrybucji produkcji rolnej drogą kontenerową, co świadczy o znaczeniu strategicznym dla logistyki w Unii Europejskiej.

O potrzebie budowy dużego terminalu intermodalnego pod Bydgoszczą dyskutowano od dawna, kluczowym momentem było podpisanie w dniu 17 września 2019 roku porozumienia intencyjnego w sprawie budowy terminalu pomiędzy: PKP S.A., Zarządem Morskiego Portu Gdynia, PKP Cargo S.A., Bydgoskim Parkiem Przemysłowo-Technologicznym, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa, gminą Nowa Wieś Wielka. Następnie 28 lipca 2020 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) utworzył spółkę celową Terminal Intermodalny Bydgoszcz-Emilianowo spółka z o.o. 10 lutego 2021 roku Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał zgodę na dokonanie koncentracji i przystąpienie do spółki kolejnych akcjonariuszy: PKP S.A. oraz Bydgoskiego Parku Przemysłowo-Technologicznego. Zainteresowane objęciem udziałów jest też Województwo Kujawsko-Pomorskie. Od jesieni 2020 roku prowadzone są prace mające na celu uzyskanie decyzji środowiskowej. Planowane uruchomienie terminalu jest na 2027 rok.

Mając powyższe na uwadze należy podkreślić, że Węzeł Logistyczny Bydgoszcz pełnić będzie w korytarzu Bałtyk-Adriatyk rolę strategiczną. Również prognozy dotyczące przeładunków wskazują spełnienie wymogów dla tego rodzaju infrastruktury w okresie przewidzianym dla wdrożenia Transeuropejskiej sieci transportowej. Tym samym w pełni uzasadnione jest umieszczenie Bydgoszczy jako węzła drogowo-kolejowego sieci bazowej TEN-T.