Czy koronawirus napisze nam nową historię? (komentuje Adam Willma)

28 lat temu sporo szumu na świecie narobiła książka Francisa Fukuyamy pt. „Koniec historii i ostatni człowiek”. Fukuyama głosił nie tyle koniec historii jako takiej, co zakończenie ewolucji politycznej, której ukoronowaniem miała być liberalna demokracja. Ta demokracja wraz z rządami prawa miała rozpanoszyć się na całym świecie. I stać się dla społeczeństw ostatnią, szczytową fazą rozwoju. Dziś widać jak bardzo Fukuyama się pomylił, ba, nawet on sam to zauważa, wprowadzając kolejne poprawki do swojej koncepcji.

Spoglądając na tysiąclecia, w których normą była nieustanna zmiana, można dziś boki rwać z profesorskich konceptów. Chcieliśmy zmiany, to będziemy ją mieć. I to prawdopodobnie wcale nie za sprawą ideologów. Znacznie większe zmiany w układzie sił poczynić może koronawirus. Wczoraj głos w tej sprawie zajął jeden z najwybitniejszych ekspertów w tej dziedzinie, prof. Gabriel Leung, kierownik medycyny zdrowia publicznego na Uniwersytecie w Hongkongu. Leung jest przekonany, że niepowstrzymany wirus może zainfekować około 60 proc. ludzi na świecie.

Ale to nie wszystko. Według analiz ekonomicznych, rozerwanie ogniw w łańcuchu dostaw unieruchomić może około 2/3 przemysłu w Chinach. Jeszcze nie teraz, ale już niebawem każdego z nas to dotknie. Właśnie przerabiamy brak maseczek ochronnych w aptekach (sprowadzanych z Chin), za chwilę możemy zobaczyć puste półki z lekami pierwszej potrzeby (komponenty pochodzą głownie z Chin). Kolejna odsłona tego scenariusza to unieruchomione fabryki niemieckich samochodów (duża część eksportowana jest do Chin, nie licząc 100 tys. zatrudnionych w chińskich fabrykach Volkswagena), a co za tym idzie spadek zamówień u polskich dostawców. Nieuchronne będzie zadłużanie chińskich przedsiębiorstw i w konsekwencji - wycofanie chińskich pieniędzy napędzających dziś inwestycje pod różnymi szerokościami geograficznymi.

Być może więc historia właśnie zaczyna się na nowo.