Drugi kwartał 2024 roku niesie kolejne nabory wniosków mające na celu wsparcie polskiego rolnictwa

Płatności bezpośrednie i obszarowe

Podobnie jak w ubiegłym roku wszystkie wnioski o przyznanie płatności na rok 2024 składane są w formie elektronicznej za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus, do której logowanie następuje poprzez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) dostępną z poziomu strony internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

• Podstawowy termin składania wniosków upłynie 15 maja 2024 r.
• Wniosek może być także złożony w terminie 25 dni kalendarzowych po terminie składania wniosków, tj. do dnia 10 czerwca 2024 r. (z uwagi na fakt, że 9 czerwca 2024 r. wypada w niedzielę). Za każdy dzień roboczy opóźnienia stosowane będzie zmniejszenie płatności w wysokości 1% należnej kwoty płatności.
• Podstawowy termin na wprowadzenie zmian we wniosku upłynie 31 maja 2024 r.
• Zmiany wniosku o przyznanie płatności można dokonać również w terminie do dnia 15 września 2024 r., w przypadku, gdy Agencja poinformuje beneficjenta o nieprawidłowościach wykrytych w ramach kontroli administracyjnych lub systemu monitorowania obszarów.
• Również w tym roku państwowe ośrodki doradztwa rolniczego zapewnią bezpłatne wsparcie w przygotowaniu wniosków.

Ogólne zasady przyznawania płatności w roku 2024:

Płatności bezpośrednie są przyznawane rolnikowi aktywnemu zawodowo, jeżeli prowadzi działalność rolniczą, a łączna powierzchnia gruntów objętych obszarem zatwierdzonym do podstawowego wsparcia dochodów będących w posiadaniu tego rolnika jest nie mniejsza niż 1 ha.

Jeżeli powyższy warunek nie może być spełniony płatności bezpośrednie będą przyznawane, jeżeli:

• rolnik spełnia warunki do przyznania płatności związanych z produkcją do zwierząt lub płatności dobrostanowej i złożył wniosek o ich przyznanie oraz
• łączna kwota płatności bezpośrednich, jakie miałyby zostać przyznane w danym roku temu rolnikowi, przed zastosowaniem kar, w tym kar administracyjnych, wynosi co najmniej równowartość w złotych kwoty 200 euro.

Płatności bezpośrednie są przyznawane do powierzchni działki rolnej lub jednostki gruntu nierolniczego:

• położonych na gruncie stanowiącym kwalifikujący się hektar;
• powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha;
• nie większej niż maksymalny obszar kwalifikujący się do płatności.

Hektar kwalifikujący się do interwencji w formie płatności bezpośrednich stanowią użytki rolne danego gospodarstwa, do których wnioskuje się o płatności bezpośrednie, które w trakcie roku kalendarzowego są wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej lub są w przeważającej mierze wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej. Dla każdej działki referencyjnej określony jest w systemie identyfikacji działek rolnych maksymalny kwalifikowalny obszar. Płatności bezpośrednie w danym roku kalendarzowym przysługują do powierzchni gruntu kwalifikującej się do płatności, nie większej niż maksymalny kwalifikowany obszar.

Grunt w dyspozycji rolnika

Warunkiem przyznania płatności jest posiadanie deklarowanego do płatności gruntu na dzień 31 maja roku złożenia wniosku na podstawie tytułu prawnego. Warunek posiadania prawa do użytkowania gruntów może zostać spełniony poprzez wszystkie dopuszczone prawem formy, jak np. tytuł własności czy umowa dzierżawy, w tym umowa ustna. Płatności przysługują faktycznemu użytkownikowi gruntów rolnych, który wykonuje wszelkie czynności niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa. Mogą nimi być działania organizacyjne, kierownicze, jak i osobiste zaangażowanie w bezpośrednim wykonywaniu pracy fizycznej w gospodarstwie, np. w zakresie określenia doboru roślin, czynności agrotechnicznych oraz dokonania zbioru plonu. Do płatności nie jest uprawniony właściciel gruntu, który nie prowadzi na nim działalności rolniczej.

Rolnik aktywny zawodowo

Płatności będą przyznawane wyłącznie rolnikom aktywnym zawodowo. Rolnik będzie uznany za aktywnego zawodowo, jeżeli kwota otrzymanych płatności bezpośrednich za rok poprzedni nie przekracza 5 000 euro.

Jeżeli kwota płatności bezpośrednich przekracza równowartość w złotych kwoty 5 000 EUR rolnik jest uznawany za aktywnego, jeżeli nie zarządza portami lotniczymi, nie administruje wodociągami, nie administruje stałymi terenami sportowymi lub rekreacyjnymi, nie świadczy usług przewozu kolejowego lub usług w zakresie obrotu nieruchomościami.

Niemniej jednak rolnik prowadzący tego rodzaju działalność może zostać uznany za aktywnego, jeżeli:

1) działalność rolnicza jest jego działalnością przeważającą, co wynika z danych zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym lub z dokumentów z Krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej lub

2) udokumentuje, że:

a) jego przychód z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego jego przychodu lub
b) kwota płatności bezpośrednich, jakie mu przysługiwały za rok poprzedzający rok złożenia wniosku o przyznanie pomocy, wynosi co najmniej 5% całości przychodów z działalności pozarolniczej.

W aplikacji eWniosekPlus będzie można zawnioskować, tak jak dotychczas o przyznanie:

• interwencji w formie płatności bezpośrednich, w tym ekoschematów powierzchniowych i dobrostanu zwierząt;
• przejściowego wsparcia krajowego: uzupełniająca płatność podstawowa oraz płatność niezwiązana do tytoniu;
• interwencji w ramach II filara WPR, tj.: interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych, płatności ekologicznej, płatności ONW oraz interwencji leśnych i zadrzewieniowych;
• płatności obszarowych kontynuowanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2014-2020 (tj. płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i premii zalesieniowych).

Rodzaje płatności bezpośrednich:

• Podstawowe wsparcie dochodów
• Płatność redystrybucyjna
• Płatność dla młodych rolników
• Wsparcie dochodów związane z produkcją do zwierząt:
  Płatność do krów
  Płatność do bydła
  Płatność do owiec
  Płatność do kóz
• Wsparcie dochodów związane z produkcją do roślin:
  Płatność do buraków cukrowych
  Płatność do chmielu
  Płatność do lnu
  Płatność do konopi włóknistych
  Płatność do pomidorów o Płatność do truskawek
  Płatność do ziemniaków skrobiowych
  Płatność do roślin pastewnych
  Płatność do roślin strączkowych na nasiona
• Schematy na rzecz klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt (ekoschematy):
  Obszary w roślinami miododajnymi
  Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin
  Biologiczna ochrona upraw
  Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych
  Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi:
  -Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt
  -Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe
  -Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
  -Zróżnicowana struktura upraw
  -Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji
  -Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo
  -Uproszczone systemy uprawy
  -Wymieszanie słomy z glebą
  Dobrostan zwierząt

Interwencje rolno-środowiskowo-klimatyczne to 5-letnie zobowiązania, podczas których rolnicy realizują praktyki rolnicze przyjazne dla środowiska. Producenci otrzymują płatności rolnośrodowiskowe za ich realizację, które są rekompensatą za poniesione koszty i utracone dochody podczas realizacji zobowiązań. Interwencje rolno-środowiskowo-klimatyczne to instrumenty WPR, promujące praktyki przyczyniające się do ochrony siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków ptaków, ochrony zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich, ochrony organizmów pożytecznych w tym zapylaczy oraz ochrony krajobrazu. Do interwencji rolno-środowiskowo-klimatycznych PS dla WPR 2023-2027 należą: ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków na obszarach Natura 2000, ochrona cennych siedlisk i zagrożonych gatunków poza obszarami Natura 2000, ekstensywne użytkowanie łąk i pastwisk na obszarach Natura 2000.

Rolnictwo ekologiczne

Rolnictwo ekologiczne to jedna z form wsparcia rolników, zawarta w Planie Strategicznym WPR 2023-27. Celem działania Rolnictwo ekologiczne jest wspieranie dobrowolnych zobowiązań rolników, którzy podejmują się utrzymać lub przejść na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego określone w przepisach unijnych dotyczących produkcji ekologicznej. W zakresie takiej pomocy realizowany może być pakiet, którego wymogi wykraczają ponad podstawowe wymagania, w ramach określonego pakietu np. upraw warzywnych. To m.in. wymogi dotyczące stosowania nawozów czy środków ochrony roślin. W rozporządzeniu pojawia się 10 pakietów ekologicznych i przypisane do nich stawki dopłat od 2023 roku. Aby płatności ekologiczne mogły zostać przyznane rolnikowi, musi on posiadać numer identyfikacyjny, posiadać co najmniej 1 ha użytków rolnych i być w posiadaniu tych gruntów 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności ekologicznych.

Płatność ONW

Rolnicy w ramach kampanii dopłat bezpośrednich mogą ubiegać się o wsparcie dla obszarów z ograniczeniami do prowadzenia rolniczej działalności, są to tzw. obszary ONW. „Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami mają zrekompensować rolnikom wszystkie lub część dodatkowych kosztów oraz utraconych dochodów w ramach prowadzenia produkcji rolnej na trudnych obszarach. Realizacja interwencji ma umożliwić zachowanie walorów krajobrazowych obszarów wiejskich oraz utrzymanie i promowanie zrównoważonych systemów działalności rolniczej na tych terenach. Wsparcie to będzie wpływało na utrzymanie żywotności obszarów wiejskich i na zachowanie różnorodności biologicznej.

W ramach gruntów ONW można ubiegać się o:

• płatności dla obszarów górskich (ONW typ górski);
• płatności dla obszarów innych niż obszary górskie, charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami naturalnymi (ONW z ograniczeniami naturalnymi);
• płatności dla innych obszarów charakteryzujących się szczególnymi ograniczeniami (ONW typ specyficzny).

KPO – wydłużenie terminu na zakup i montaż silosów

15 marca 2024 r. zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Zgodnie z zapisami nowelizacji

- wydłużony został termin na realizację inwestycji w zakresie zakupu i montażu silosów – z 31 października 2024 r. do 30 czerwca 2025 r.

- zniesione zostało ograniczenie dotyczące maksymalnego czasu na realizację inwestycji (wcześniej było to 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy).

W przypadku umów podpisanych przed dniem wejścia w życie niniejszego Rozporządzenia przedsięwzięcie może zostać zrealizowane w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy o objęcie przedsięwzięcia wsparciem i po upływie terminu realizacji tego przedsięwzięcia określonego w umowie o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, ale przed upływem terminu ostatecznego czyli 30 czerwca 2025 r, bez konieczności aneksowania umowy w tym zakresie.

Pomoc dla pszczelarzy do przezimowanych rodzin pszczelich

Od 1 kwietnia 2024 r. do 31 maja 2024 r. trwa kolejny nabór wniosków o pomoc finansową dla pszczelarzy do przezimowanych rodzin pszczelich.

Wnioski o udzielenie pomocy należy składać na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję na jej stronie internetowej do Kierownika BP ARiMR, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę pszczelarza. Wnioski można składać osobiście w Biurze Powiatowym ARiMR, za pośrednictwem platformy ePUAP, za pośrednictwem usługi mObywatel na stronie gov.pl lub wysłać za pośrednictwem operatora pocztowego (np. Poczta Polska).

Beneficjentem pomocy może być pszczelarz:

• któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, tzw. numer EP,
• który prowadzi działalność nadzorowaną w zakresie utrzymywania pszczół wpisanych do rejestru, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Stawka pomocy wynosi 50 zł na jedną przezimowaną rodzinę pszczelą.

Wysokość pomocy, ustala się jako iloczyn liczby przezimowanych rodzin pszczelich oraz stawki pomocy na jedną przezimowaną rodzinę pszczelą. Budżet programu wynosi 80 mln zł. W przypadku, gdy ze

złożonych wniosków będzie wynikało, że zapotrzebowanie na pomoc przekracza łącznie kwotę 80 mln zł do obliczenia wysokości tej pomocy zostanie zastosowany współczynnik korygujący. Współczynnik korygujący stanowi iloraz kwoty 80 mln zł i kwoty równej zapotrzebowaniu na tę pomoc wynikającej ze złożonych wniosków.

Pomoc będzie wypłacana na rachunek pszczelarza wskazany w krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Aktualnie w ARiMR trwa nabór wniosków z następujących działań:

- do 30 września 2024 r. - Pomoc finansowa na realizację celów statutowych Kół Gospodyń Wiejskich

- do 30 listopada 2024 r. - Pomoc na zakup czystorasowego buhaja rasy mięsnej

- nabór ciągły - Pomoc finansowa dla producentów świń, którzy zaprzestali produkcji świń

w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa, wydanym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń

Natomiast od 1 czerwca do 31 lipca 2024 roku będzie się można ubiegać o wsparcie na: zalesianie gruntów rolnych, tworzenie zadrzewień śródpolnych, zakładanie systemów rolno-leśnych i zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych. Wszystkie cztery interwencje są finansowane z budżetu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

Więcej informacji o działaniach prowadzonych przez ARiMR znajda Państwo na stronie www.gov.pl/web/arimrhttps://www.gov.pl/web/arimr