Słońce - cudownie świecąca gwiazda, bez której nie ma życia na Ziemi. Niestety emitowane przez nią promienie ultrafioletowe (UV) mogą wywoływać najgroźniejszą odmianę raka skóry - czerniaka.
- Chroniąc się przed słońcem, zapobiegamy powstaniu nowotworów skóry. Przyspieszone starzenie się skóry jest również spowodowane licznymi zaburzeniami w rozwoju komórek, właśnie pod wpływem promieni słonecznych - ultrafioletu A i B. Trzeba wiedzieć, że ultrafiolet B działa dwojako. W wyniku poparzenia słonecznego powstają czerniaki, poza tym po kilku lub kilkunastu latach, w skutek kumulacji, w skórze tworzą się stany przedrakowe i raki. Jest to ta druga linia nowotworów powstających z komórek nabłonka. Oprócz tego jest ultrafiolet A. Kiedyś uważano, że jest nieszkodliwy, bo nie powoduje poparzeń. Tymczasem nagromadzony jest kancerogenny - mówi prof. dr hab. n. med. Waldemar Placek, kierownik Katedry i Kliniki Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy.
Czerniaki nie zawsze powstają ze znamion, które już pojawiły się na skórze. Z badań wynika, że mniej więcej jeden na 30 tysięcy znamion przechodzi w ten właśnie nowotwór.
Zmiany powinni przede wszystkim kontrolować dermatolodzy przy użyciu dermatoskopu. Badanie to nic nie boli, bo to metoda bezinwazyjna. Przykłada się mikroskop do powierzchni skóry i na podstawie uzyskanego obrazu można powiedzieć, czy zmiana powinna być wycięta czy nie.
Druga rzecz to obserwacja znamion, które już są. Jeżeli któreś się zmieni, z okrągłego stanie się owalne, z regularnego - asymetryczne, o zatartych, nieregularnych brzegach, gdy pojawią się w nim różne kolory - czarny, jasnobrązowy, czerwony i szaroniebieski, i gdy jego średnica przekroczy 6 milimetrów to sygnał, że powinniśmy się zgłosić do lekarza.
Za bezpieczną wielkość znamienia przyjęto średnicę ołówka. O tym wszystkim powinni pamiętać ci, którzy mają liczne zmiany na skórze. Przynajmniej raz w miesiącu powinniśmy się dokładnie obejrzeć w lustrze. Dobrze jest zrobić sobie schemat swojego ciała, zaznaczyć miejsca, w których występują zmiany na skórze i regularnie zapisywać, gdy coś się dzieje.