Kopciuchy w Kujawsko-Pomorskiem wciąż są. Specjalny zespół ma wypracować kompromis

Uchwała antysmogowa, czyli prawo miejscowe obowiązujące od ponad 2 miesięcy na terenie całego województwa kujawsko-pomorskiego, nie pozwala już na eksploatację pozaklasowych kotłów grzewczych. Ale tych wciąż jest aż 127 tysięcy, a ich właścicieli nie stać na wymianę na lepsze, nowocześniejsze, mniej zatruwające ludzi i środowisko.

Dlatego zarząd województwa rozważał wydłużenie terminu do roku 2029. Jednak po konsultacji społecznych i poświęconym temu problemowi Okrągłym Stole (16 stycznia br.), w których brały udział samorządy lokalne, postanowiono nie wydłużać terminu, ale wypracować konsensus społeczny w sprawie wdrażania uchwały.

Tej misji podjął się specjalny 39-osobowy zespół pod przewodnictwem członka zarządu województwa Anety Jędrzejewskiej. W zespole znajdują się przedstawiciele samorządów terytorialnych wszystkich szczebli, państwowych służb ochrony środowiska, organizacji pozarządowych, instytucji odpowiedzialnych za politykę społeczną, a także naukowcy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Politechniki Bydgoskiej.

Pierwsze posiedzenie odbyło się 6 marca.

- Jak zrobić, żeby wciąż działające tysiące nienormatywnych pieców grzewczych zostało zastąpione takimi, które spełniają normy ekologiczne? Uważamy, że bez włączenia w ten proces gmin i powierzenia im części zadań i odpowiedzialności za ten proces, to się nie uda – mówił otwierając pierwsze posiedzenie zespołu marszałek województwa Piotr Całbecki.

Przekonywał, że wszyscy jesteśmy za tym, żeby ze smogiem walczyć, bo ten jest przyczyną zachorowań na raka i śmierci tysięcy ludzi. Zawieszone w powietrzu, którym oddychamy, mikrocząsteczki pyłów powoli nas zabijają. Jednak dziś nie ma mowy o zmianie tej uchwały, bo ona i tak - z różnych powodów: pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja - jest w praktyce martwa.

Piotr Całbecki mówił też o podstawowym celu, jakim jest ochrona naszego zdrowia. Pieniędzy na wymianę przestarzałych kotłów nie brakuje – są środki unijne i te z funduszu ochrony środowiska, a także ogromny niewykorzystany program „Czyste Powietrze”. Jednak największym problemem jest ubóstwo energetyczne i nad nim musimy się pochylić.

Jak przypomina Beata Krzemińska, rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu, Uchwałę antysmogową dla Kujaw i Pomorza przyjęto w czerwcu 2019 roku. Zawarto w niej katalog paliw stałych, których stosowanie jest zakazane. Określono też standardy emisyjne i efektywność energetyczną, którym muszą podlegać wszystkie piece centralnego ogrzewania, inne piece, a nawet domowe kominki.

W uchwale określono też stosunkowo długie okresy przejściowe dla części nowych regulacji – tak, by ich wprowadzenie było jak najmniej uciążliwe i wpisywało się w naturalny rytm wymiany wyeksploatowanych urządzeń.

Już od 1 września 2019 obowiązuje zakaz palenia węglem brunatnym oraz mułami i flotokoncentratami węglowymi (także ich pochodnymi), miałem węglowym najgorszej jakości i mokrą biomasą (np. niesezonowanym drewnem);

• od 1 września 2019 jest też obowiązek posiadania świadectwa jakości używanego paliwa stałego;
• od 1 stycznia 2024 obowiązuje zakaz eksploatacji pozaklasowych kotłów grzewczych (kopciuchów) oraz zakaz używania ogrzewaczy pomieszczeń (np. kominków) niemieszczących się w standardach emisji i efektywności energetycznej;
• od 1 stycznia 2028 wejdzie w życie zakaz eksploatacji kotłów grzewczych poniżej 5. klasy.

* Według danych Europejskiej Agencji Środowiska i Światowej Organizacja Zdrowia z powodu zanieczyszczenia powietrza umiera w Polsce co roku 45 tysięcy osób!