Nie wybierasz się na wizytę? Odwołaj ją. Nie blokuj terminu

Wiadomości do pacjentów NFZ wysyła od lutego 2020 r. Przypomnienie dotyczy pierwszej wizyty w ramach 40 świadczeń m.in.: kardiologii, ortopedii, operacji jaskry, endoprotezoplastyki, gastroskopii, kolonoskopii, tomografii komputerowej czy rezonansu magnetycznego.
Pacjent otrzymuje SMS na cztery dni przed umówioną wizytą, czy badaniem. W treści podane są informacje o świadczeniu i terminie wizyty. Co ważne znajduje się również numer telefonu, pod który można zadzwonić, aby odwołać wizytę. Aby otrzymać SMS-a z NFZ wystarczy podczas rejestracji podać poprawnie swój numer telefonu komórkowego.

Jeśli wiemy, że nie możemy pojawić się u lekarza na umówione badanie, odwołajmy je. W ten sposób dajemy szansę innym pacjentom na skorzystanie z pomocy. Nieodwołanie wizyty wpływa też na dłuższe oczekiwanie do lekarza. Dlatego tak ważne jest informowanie o swojej nieobecności.
Dzięki odwołaniu wizyty termin nie przepadnie, bo szansę na skorzystanie z niego zyska inny pacjent. Im zaś wcześniej choroba zostanie rozpoznana, tym większe są szanse na powodzenie leczenia.

Sala obsługi w oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia w Bydgoszczy

W NFZ monitorowane są nieodwołane wizyty oraz rezygnacje w ramach 40 świadczeń. W 2023 r. takich wizyt było prawie 1,3 miliona. Najwięcej, bo ponad 420 tys., przypadków nieodwołanych wizyt dotyczy świadczeń z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu, 280 tys. z kardiologii, z fizjoterapii ambulatoryjnej ponad 180 tys., blisko 120 tys. z endokrynologii, a prawie 100 tys. z onkologii. Porównując dane z 2022 i 2023 roku można zauważyć spadek nieodwołanych wizyt o ok. 100 tys. Mimo tego skala tego zjawiska nadal utrzymuje się na wysokim poziomie.

W 2023 roku w województwie kujawsko - pomorskim takich nieodwołanych wizyt było ponad 57 tys. Najwięcej, bo ponad 17,2 tys. z fizjoterapii ambulatoryjnej, 12,6 tys. przypadków dotyczyło świadczeń z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu, 10,2 tys. z kardiologii, 4,2 tys. z endokrynologii i 5,5 tys. z onkologii.

Świadczenia takie jak tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny w naszym województwie to łącznie ponad 3600 nieodwołanych wizyt w ubiegłym roku. Niewiele lepiej wyglądają świadczenia takie jak gastroskopia i kolonoskopia. Skala nieodwołanych wizyt wyniosła w tych przypadkach blisko 3000.

Należy podkreślić, że są to świadczenia, które z powodzeniem znalazłyby natychmiast pacjentów chętnych do skorzystania z nich. Pod warunkiem oczywiście, że przychodnia miałaby szansę zawiadomić kolejnego pacjenta o dostępności terminu.
Wielu świadczeniobiorców, którzy nie stawili się w umówionym terminie w przychodni, wraca do niej nawet już po kilku dniach. Proszą o wyznaczenie kolejnej wizyty. Tłumaczenia, dlaczego nie informowali o pierwszej rezygnacji są różne. Uświadomienie skali zjawiska oraz wzbudzenie odpowiedzialności za los innego pacjenta może przełożyć się na poprawienie dostępności świadczeń medycznych.

Na pacjencie, który zapisał się na wizytę w ramach NFZ, a nie może się na niej stawić, ciąży prawny obowiązek powiadomienia o tym fakcie, zgodnie z art. 20 ust. 9 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Nie wiążą się z tym jednak żadne prawne konsekwencje czy kary finansowe. Jedyną dopuszczalną karą, w ramach publicznej ochrony zdrowia, jest umieszczenie chorego na końcu kolejki oczekujących. Na podstawie sygnałów i skarg od pacjentów, wiemy, że nie zawsze pacjent może dodzwonić się do placówki medycznej, aby odwołać wizytę. Warto jednak podkreślić, że wraz ze świadczeniem usług zdrowotnych, placówka medyczna powinna zagwarantować pacjentom możliwość realnego kontaktu, w tym odwołania wizyty, na co zwraca uwagę również Rzecznik Praw Pacjenta.

Leczenie uzdrowiskowe

W przypominaniu o odwołaniu wizyty, czy badania ważną rolę odgrywa edukacja, dlatego Narodowy Fundusz Zdrowia, oprócz wysyłania SMS-ów, dołączył do kampanii społecznej „Odwołuję. Nie blokuję”, która zwraca uwagę na zjawisko nieodwołanych wizyt lekarskich.
Akcja zwraca uwagę na problem jakim jest kolejka do lekarza specjalisty, który po części wynika z niestawiania się pacjentów na umówionych wizytach lekarskich, bez wcześniejszego ich odwoływania. Wcześniejsze poinformowanie o odwołaniu wizyty stwarza możliwość skorzystania z niej innym osobom, które mogą jej pilnie potrzebować.
Kampania trwa od 2022 r. W jej ramach działania informacyjne i uświadamiające prowadzą publiczne i prywatne placówki medyczne. Powstała również karta dobrych praktyk podpowiadająca – jak odwołać wizytę. Oto kilka wskazówek:

• Zapisz termin wizyty u lekarza w ulubionym miejscu (kalendarzu lub telefonie) oraz ustaw przypomnienie o tym na tydzień i na dzień przed planowaną wizytą.
• Jeżeli okaże się wtedy, że wizyta nie jest Ci już potrzebna – odwołaj ją!
• Dowiedz się o możliwych sposobach odwoływania już w trakcie umawiania wizyty.
• Gdy umawiasz wizytę u lekarza poproś o informację w jaki sposób możesz odwołać wizytę. Znaczna część placówek ochrony zdrowia oprócz odwołania telefonicznego i osobistego umożliwia odwołanie wizyty poprzez e-mail lub SMS.
• Odwołuj wizyty po godzinie 11.00. Po porannym ruchu w przychodniach, dodzwonisz się najszybciej.
• Koniecznie skorzystaj z dostępnej możliwości odwołania poprzez SMS.
• Jeśli otrzymujesz przypomnienie o wizycie w formie SMS a nie wybierasz się na nią – odwołaj ją, odsyłając literkę N lub stosując się do komunikatu zawartego w otrzymanym SMS.
• Dowiedz się czy placówka, z której usług korzystasz posiada aplikację Pacjenta. Jeśli posiada taką aplikację – ściągnij ją na telefon. To oszczędzająca czas prosta forma odwołania wizyty.