W Polsce rusza międzynarodowy spis bocianów. W Kujawsko-Pomorskiem nie zgłoszono tylko 19 gmin

Międzynarodowy Spis Bociana Białego odbywa się co 10 lat i obejmuje cały obszar występowania tego gatunku, czyli Europę, Azję i Afrykę Północną. W Polsce Spis organizowany jest między 28 czerwca a 14 lipca (na świecie od 1 do 15 lipca) 2024 r. Celowo odbywa się w okresie, gdy młode bociany stoją już na gnieździe, ale jeszcze z niego nie odlatują.

- To umożliwia nie tylko policzenie, ile jest par lęgowych na danym terenie, ale również, ile odchowały młodych – wyjaśniają organizatorzy.

VIII Międzynarodowy Spis Bociana Białego w Polsce koordynowany jest przez Grupę Badawczą Bociana Białego, której przewodniczy dr Marcin Tobółka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Serwer tej uczelni gości też stronę Spisu.
Tutaj zarejestrujesz udział w VIII Międzynarodowym Spisie Bociana Białego

Podstawową jednostką terytorialną Spisu jest gmina, dlatego każda osoba, które chce się przyłączyć, musi zadeklarować skontrolowanie przynajmniej jednej gminy. W Kujawsko-Pomorskiem większość gmin jest już zgłoszona: 125 na 144 gminy.

- Wolne gminy są głównie w okolicach Wąbrzeźna i południowo-wschodniej części województwa - informuje Andrzej Dylik, koordynator VIII Międzynarodowego Spisu Bociana Białego w województwie kujawsko-pomorskim.

W powiecie lipnowskim są to gminy: Dobrzyń nad Wisłą, Tłuchowo i Skępe; w powiecie włocławskim: Lubień Kujawski, Boniewo, Lubraniec, Lubanie, Brześć Kujawski, Fabianki; w powiecie radziejowskim: Osięciny, w powiecie aleksandrowskim: Zakrzewo, Bądkowo, Koneck, Waganiec; w powiecie golubsko-dobrzyńskim: Radomin, w powiecie wąbrzeskim: Ryńsk i Płużnica, a w powiecie grudziądzkim gminy Gruta i Grudziądz.

Wizyty w terenie należy zaplanować tak, aby spenetrować całą gminę, nie pomijając żadnej miejscowości ani osady.

- Bocian biały, mimo że głównie zasiedla osady ludzkie, może zajmować również tereny niezabudowane. Dlatego wskazane jest również, w miarę możliwości, skontrolowanie terenu dolin rzecznych i większych kompleksów łąk z wysokimi drzewami czy ambonami myśliwskimi, na których mogą znajdować się gniazda bocianie. Często mieszkańcy wsi wiedzą o gniazdach w takich lokalizacjach i chętnie dzielą się tymi informacjami - podpowiadają organizatorzy.

Najważniejsze jest zanotowanie, na czym umiejscowione jest gniazdo oraz ustalenie lęgu.

- W zapisach posługujemy się międzynarodowym kodem literowym (każdy uczestnik poznaje schemat, np. HPm – para z młodymi, HPo – para bez młodych) – wyjaśniają organizatorzy.

Dla każdego gniazda należy ustalić:

• czy było w ogóle zajęte w danym roku?
• jeżeli było zajęte, to przez ile ptaków i przez jak długi czas?
• jeśli wiadomo, że bociany nie dochowały się potomstwa zdolnego opuścić gniazdo, to na jakim etapie doszło do utraty lęgu (jaja, pisklęta)?
• jeżeli para przystąpiła do lęgu z sukcesem, to ile odchowała młodych?

Zebrane dane wpisuje się do bazy bocianich gniazd. W tegorocznym Spisie umieszczono dane ze spisu przeprowadzonego w 2014 r. oraz aktualne dane o lokalizacji gniazd bocianich na infrastrukturze energetycznej (głównie słupy linii energetycznych), otrzymane od wszystkich operatorów linii energetycznych w Polsce.
W naszym regionie bociany najczęściej zakładają gniazda na słupach energetycznych, znacznie rzadziej na drzewach i dachach, a sporadycznie na kominach lub innych obiektach (np. na ambonie myśliwskiej, stogu siana, wieży kościelnej).

Według Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, populacja bociana białego w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat notowała umiarkowany spadek. Na terenie województwa kujawsko-pomorskiego znajdują się dwie powierzchnie badawcze Monitoringu Flagowych Gatunków Ptaków, na których łącznie w roku 2016 r. stwierdzono 27 par bociana białego, w roku 2017 – 26 par, w 2018 – 23 pary, w 2019 - 22 pary, w 2020 – 17 par, a w roku 2021 - 18 par.