Spis treści
Od kilku dni banki mają obowiązek weryfikacji czy został zastrzeżony numer PESEL przed zawarciem umów o kredyt, ROR, rachunek oszczędnościowy i innych dotyczących usług płatniczych.
Te instytucje weryfikują PESEL klientów
- Chodzi o ochronę obywateli przed wykorzystaniem danych do zaciągnięcia kredytu lub pożyczki bez ich zgody i wiedzy. Nie będą obciążani za zobowiązanie, które powstało, jak numer PESEL jest zastrzeżony. Weryfikacja jest również obowiązkowa przy zmianie umowy skutkującej zwiększeniem zadłużenia - podkreślała podczas niedawnej konferencji prasowej Związku Banków Polskich jego wiceprezes, Agnieszka Wachnicka.
Choć rządowy rejestr zastrzeżeń numerów PESEL działa od listopada 2023 roku, to ustawowy wymóg weryfikacji rozpoczął się 1 czerwca 2024. I od tego dnia instytucje finansowe mają obowiązek weryfikować numery PESEL klientów.
Dotyczy to nie tylko banków, bo również:
- firm pożyczkowych,
- leasingowych, SKOK-ów,
- notariuszy
- i dostawców usług telekomunikacyjnych.
Jak zastrzec Pesel w aplikacji mObywatel?
O tym, w jakim jesteśmy niebezpieczeństwie i jak ważna jest taka weryfikacja, niech świadczą dane Związku Banków Polskich. Podaje, że w pierwszym kwartale 2024 roku udaremniono aż 3 068 prób wyłudzeń kredytów na łączną kwotę 82,9 mln zł.
To rekordowa liczba odnotowanych przestępstw w całej, 15-letniej historii raportu infoDOK publikowanego przez ZBP.
Warto więc zastrzec PESEL, jak? Można m.in. w serwisie mObywatel, aplikacji mobilnej mObywatel 2.0. Zrobimy to w czterech krokach:
- zaloguj się do aplikacji na swoim telefonie,
- na liście usług wyszukaj zastrzeż PESEL;
- naciśnij na przełącznik służący do zastrzegania
- i potwierdź, że chcesz zastrzec PESEL.
Jak zastrzec PESEL w urzędzie gminy?
Zrobimy to jeszcze na www.gov.pl przez profil zaufany i podczas wizyty w urzędzie gminy/miasta, gdzie należy złożyć właściwy wniosek - w dowolnym urzędzie, czyli nie tylko tam, gdzie mieszkamy.
Ważne! Zastrzeżenie numeru PESEL jest darmowe.
Za to wtedy nikt nie weźmie kredytu/pożyczki/leasingu na nasze dane, nie wykona duplikatu naszej karty SIM, co może posłużyć do kradzieży pieniędzy z konta bankowego. Nie zrobi też zakupów na raty, które ty będziesz musiał spłacać i nie ukradnie twojej tożsamości, więc nie narazi na problemy prawne.
Jak cofnąć zastrzeżenie?
Oczywiście, zastrzeżenie można również cofnąć w aplikacji mObywatel 2.0, w serwisie mObywatel czy urzędzie gminy - bezterminowo lub czasowo.
Ponownie zastrzec PESEL mamy prawo po upływie 30 minut od cofnięcia zastrzeżenia.
Co, gdy używamy PESEL w urzędzie i przychodni?
Nasi Czytelnicy pytają czy zastrzeżony PESEL nie utrudni im życia nie związanego z finansami. Nie!
Zastrzeżony numer PESEL nie ma żadnego wpływu na: sprawy urzędowe (wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów); zdrowotne (wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty); udział w wyborach: ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy); korzystanie z profilu zaufanego; podróżowanie (przekraczanie granicy, podróże lotnicze czy kupowanie biletów lotniczych, meldunek w hotelach i pensjonatach); wykonywanie czynności służbowych podpisywanie umów w pracy); korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).
- Przy ogromnych zagrożeniach utraty danych i skali wyłudzeń kredytów, pożyczek, a nawet sprzedaży majątku na podrobiony dowód osobisty, zastrzeżenie numeru PESEL jest najprostszym, najbardziej dostępnym i do tego bezpłatnym działaniem prewencyjnym - uważa Cezary Ciopiński, ekspert ERIF Biura Informacji Gospodarczej. - Dla firm objętych obowiązkiem weryfikacji oznacza to dostosowanie wewnętrznych procesów do nowych zasad. Niedopełnienie obowiązku weryfikacyjnego w zakresie wiarygodności danych naraża przedsiębiorstwo na problemy finansowe. Co bardzo ważne, brak sprawdzenia PESEL-u i udzielenie pożyczki lub kredytu na zastrzeżone dane uniemożliwia wierzycielowi dochodzenia roszczenia z tytułu zawartej umowy oraz zbycie wierzytelności.
Do tej pory swój PESEL zastrzegło ponad 3 mln 300 tysięcy Polaków.