„Był i jest najpospolitszą, a w miarę dodanych, przypraw, najcelniejszą, prawdziwie polską, z wielkim smakiem, ba i respektem przyjmowaną zupą” - tak o barszczu pisze Cezary Biernacki, XIX-wieczny historyk. Barszcz na polskich stołach obecny jest od wieków, pierwsze zachowane wzmianki o buraczanych wywarach pochodzą z XVI wieku. Dziś jest jedną z obowiązkowych pozycji na wigilijnym stole. Trudno wyobrazić sobie wigilijną kolację bez aromatycznego barszczu. Najsmaczniejszy jest taki wykonany własnoręcznie, zgodnie z recepturą mam i babek. Dobrze przyrządzony barszcz nasi bliscy wspominać będą przez lata.
Jak podkreśla Magda Gessler w jednym z e swoich artykułów, dobry barszcz powinien być gęsty jak krew i pyszny jak pokarm bogów. W inter-necie przepisów na wigilijne barszcze jest mnóstwo, my o radę zapytaliśmy specjalistki - gospodynie z Koła Gospodyń Wiejskich w Lisich Jamach. Panie przygotowując świąteczny barszcz używają koncentratu, przygotowaliśmy jednak też wersję, w której zamiast niego można wykorzystać przygotowany kilka dni wcześniej zakwas.
Składniki i wykonanie barszczu
Garść suszonych grzybów
włoszczyzna szczypta soli
5-6 ziarenek ziela angielskiego i czarnego pieprzu 1 kg surowych świeżych buraków 3-4 ząbki czosnku majeranek 0,5 cytryny koncentrat barszczu lub zakwas
Grzyby moczymy w wodzie, gotujemy i odsączamy. Wywar odstawiamy na później. Włoszczyznę zalewamy dwoma litrami wody, dodajemy przyprawy i gotujemy 30 minut. Przecedzamy. Buraki dzień wcześniej należy umyć, zawinąć każdy w folię aluminiową i przez godzinę piec w piekarniku w temperaturze 180 st. C. Dzięki temu sok zostanie w burakach, a barszcz będzie miał ładniejszy kolor, pełniejszy smak i bogatszy aromat. Po ostudzeniu buraki obieramy i ucieramy na tarce na dużych oczkach. Utarte buraki zalewamy gorącym wywarem z warzyw i odstawiamy na 6 -8 godzin. Następie dodajemy przecedzony wywar grzybowy i kilka grzybów, a także czosnek i majeranek. Podgrzewamy i dodajemy koncentrat z barszczu (możemy dodać gotowy, kupiony w sklepie lub samodzielnie przyrządzony zakwas). Dodajemy też sok z cytryny i doprawiamy solą i pieprzem.
Zakwas z chlebem razowym - składniki
1,5 kg buraków 1 kromka chleba razowego na zakwasie 1 łyżeczka kminku 1 główka czosnku przegotowana woda sól
Buraki czyścimy, myjemy, kroimy układamy w glinianym naczyniu lub w szklanym słoju. Buraki zalewamy wodą, tak by je pokryła. Dodajemy ząbki czosnku pokrojone na pół, kminek i na górę kromkę chleba. Na litr wody dodajemy łyżeczkę soli. Naczynie na 7-10 dni odstawiamy w zaciemnione miejsce. Trzymamy w temperaturze pokojowej. Po upływie minimum 7 dni ściągamy pianę i chleb, całość przecedzamy i przelewamy do butelek.
Opcjonalnie można przygotować zakwas bez chleba,
składniki :
1,5 kg buraków 1,5 l wody sól 1,5 łyżki 3 ząbki czosnku 4 ziarna ziela angielskiego 1 liść laurowy
Uszka faszerowane grzybami - składniki i wykonanie
10 dkg surowych grzybów 1 cebula łyżka masła 25 dkg mąki 2 jajka sól i pieprz
Grzyby namaczamy, gotujemy i cedzimy. Łączymy z tymi, które zostały z wywaru do barszczu. Wszystkie razem siekamy. Cebulę szklimy na maśle, łączymy z grzybami i doprawiamy. Z mąki, jajek i soli zagniatamy ciasto. Wałkujemy je i kroimy na kwadraty. Na środku układamy farsz i zlepiamy ciasto po przekątnej do środka formując uszka. Wrzucamy je do wrzątku i gotujemy od czasu wypłynięcia dwie minuty. Uszka można przyrządzić nawet kilka dni wcześniej i zamrozić.
Polecamy też: Ciekawe dania z ryb na wigilijną kolację [PRZEPISY,ZDJĘCIA]