Spis treści
Przed Bożym Narodzeniem rośnie sprzedaż maku, niezbędnego do wypieku makowców i klusek z makiem. Można kupić gotową masę makową z bakaliami w puszcze, a także mak zmielony i całe ziarna maku.
- W internetowym markecie płodów rolnych namnożyło się ofert na niebieski mak ukraiński. Sprzedawcy rekomendują jego wysoką jakość i oczywiście kuszą ceną - 10 zł za kilogram to korzystna oferta - ocenia Czytelnik.
- Wybór maku do spożycia powinien być przemyślany - uczula Główny Inspektor Sanitarny. - Nieprzestrzeganie tej zasady może spowodować niepożądane skutki zdrowotne.
Wyłącznie mak do spożycia
Sanepid uczula na to, że do wyrobów świątecznych ciast i potraw w gospodarstwach domowych nie należy kupować maku przeznaczonego do przetwórstwa spożywczego.
- Jeśli mak jest sprzedawany w opakowaniu zbiorczym (np. w worku) na wagę, należy upewnić się u sprzedającego co do przeznaczenia i źródła pochodzenia maku i najlepiej zrobić to na podstawie okazanych dokumentów - zaleca inspekcja sanitarna.
Powodem do obaw może być zawartość opium w maku o niesprawdzonym pochodzeniu.
- Nasiona maku uzyskuje się z rośliny mak lekarski (Papaver somniferum L.), która zawiera naturalne alkaloidy opium - przypomina sanepid. - Nasiona maku nie zawierają alkaloidów, ale mogą zostać zanieczyszczone podczas zbioru lub przechowywania.
Prawo żywnościowe określa dopuszczalne poziomy alkaloidów opium w maku, które są wyższe dla przetwórstwa przemysłowego, a niższe dla maku przeznaczonego dla indywidualnych konsumentów.
W związku z tym sanepid zaleca, aby mak, kupowany do wykorzystania w gospodarstwach domowych:
- był wyłącznie przeznaczony do spożycia przez indywidualnych konsumentów,
- pochodził od sprawdzonych sprzedawców,
- był dostępny w szczelnych, oryginalnych opakowaniach jednostkowych, zawierających wymagane przepisami oznakowanie, w tym nazwę produktu, datę trwałości i informację o kraju pochodzenia
Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadzi przedświąteczną akcję kontrolną.
- Weryfikujemy, czy mak w opakowaniach zbiorczych, dostępny w miejscach obrotu detalicznego, np. na bazarach i w supermarketach, spełnia wymagania dla maku przeznaczonego dla indywidualnych konsumentów - wyjaśnia GIS.
Morfina w moczu
Zanieczyszczenie maku opiatami było nawet przedmiotem zainteresowania Departamentu Obrony USA, który ostrzegł żołnierzy przed jedzeniem nasion maku, ponieważ może to skutkować pozytywnym wynikiem testu moczu na obecność morfiny i kodeiny.
- Same nasiona maku nie zawierają opiatów. Jednak podczas zbioru mogą zostać zanieczyszczone opiatami zawartymi w mlecznym soku strąka nasiennego, który pokrywa nasiona - wyjaśniał dr Gary Reisfield, specjalista od uzależnień i leczenia bólu. - Nasiona maku nie mają wystarczająco dużo opiatów, aby odurzyć człowieka. Ale ponieważ testy narkotykowe są niezwykle czułe, spożywanie niektórych produktów z makiem może prowadzić do pozytywnych wyników testów moczu na obecność opiatów, zwłaszcza morfiny, kodeiny lub obu.
Dawniej symbol płodności
Mak jest obecny w wielu bożonarodzeniowych potrawach w Polsce.
- Według ludowych wierzeń, mak jest symbolem płodności, a każda młoda dziewczyna powinna w Wigilię trzeć mak w celu rychłego wyjścia za mąż. Ponadto spożywany na Wigilię Bożego Narodzenia miał zapewnić szczęście - przypomina Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Na ministerialnej liście produktów tradycyjnych z województwa kujawsko-pomorskiego znajdziemy m. in. kluski z makiem. - Do dziś w Bronisławiu (powiat radziejowski) i okolicach potrawa ta przygotowywana jest w tradycyjny, niezmienny sposób, bez użycia gotowych półproduktów, dostępnych obecnie na rynku. Dzięki kontynuowaniu tradycji, kluski z makiem jeszcze przez wiele lat będą gościć na stołach mieszkańców Kujaw - zachwala resort rolnictwa.
Warto dodać, że mak jest zdrowy - zawiera witamy A, C, D, E, B3, które wzmacniają odporność, a także sporo wapnia oraz błonnika, kwasu linolowego i oleinowego.
