Panie prezesie, są dostępne szczepionki przeciwko grypie w aptekach regionu? Sezon zachorowalności tuż, tuż … Z innymi, jak choćby przeciwko krztuścowi, jest problem.
Nie ma żadnych problemów z nabyciem w aptekach - typowych szczepionek przeciwko grypie i nie przewidujemy większych problemów z ich dostępnością w całym sezonie. Pamiętajmy przy tym, że jeśli szczepimy - po raz pierwszy - dziecko w wieku między 6 miesiącem a 8 rokiem życia, to zawsze w dwóch dawkach, co warto omówić z pediatrą. Pojawiła się też nowość – szczepionka o zmodyfikowanym składzie - jest dedykowana pacjentom powyżej 60 roku życia.
Jaka jest?
To szczepionka wysokodawkowa, ma 4 razy więcej antygenów niż ta standardowa. Jest specjalnie dostosowana do potrzeb grupy osób 60 PLUS, których układ immunologiczny z wiekiem słabnie. Szczepionka ta, daje nie tylko lepszą skuteczność w zmniejszaniu ilości zakażeń, ale też chroni osoby powyżej 60 roku życia przed poważnymi powikłaniami, a to oznacza, że - z powodu grypy lub zapalenia płuc związanego z tą chorobą - obniża ryzyko hospitalizacji. Przypomnę, że obecnie szczepionki przeciw grypie (podawane we wstrzyknięciu) są bezpłatne dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia, dla seniorów 65 PLUS i dla kobiet w ciąży. Z kolei, 50 proc. refundacja, dotyczy dorosłych w wieku od 18 do 64 lat.
Dalej szczepionkę przeciwko grypie możemy nabyć w każdej aptece i od razu się w niej zaszczepić?
Nabyć możemy w każdej aptece, ale nie w każdej możemy się zaszczepić. W Kujawsko-Pomorskiem do programu szczepień – co oznacza, że mają one też czynne punkty szczepień - zgłosiły się 73 apteki, czyli nieco ponad 10 proc. wszystkich w regionie. Oczywiście należy pamiętać, że – na chwilę obecną - szczepionkę przeciw grypie może przyjąć w aptece wyłącznie osoba pełnoletnia. Tylko w tym przypadku przepisy pozwalają farmaceucie zakwalifikować pacjenta dorosłego do szczepienia i go zaszczepić. Jeśli jednak będzie chciał on nabyć szczepionkę przeciwko grypie, ale z refundacją - to najpierw będzie musiał udać się do przychodni, gdzie lekarz POZ wystawi na taką szczepionkę receptę ze zniżką, jeśli będzie ona mu przysługiwała. I dopiero wtedy pacjent zrealizuje ją w aptece. Natomiast można tę ścieżkę znacznie skrócić, prosząc farmaceutę w aptece o wystawienie recepty – ale z zastrzeżeniem, że jest ona bez refundacji. Pamiętajmy, że taką receptę wystawić może wyłącznie farmaceuta w tej aptece, w której dana osoba zostanie od razu zaszczepiona. Czekamy na zmiany legislacyjne umożliwiające wystawianie także nam, aptekarzom, recept refundowanych – mam nadzieję, że wydarzy się to jeszcze w tym sezonie.
Mówi Pan „na chwilę obecną - szczepionkę przeciw grypie może przyjąć w aptece wyłącznie osoba pełnoletnia...”. Czyli coś może się tutaj zmienić?
Środowisko aptekarskie cały czas powtarza, że granica wieku w jakiej możemy szczepić pacjenta powinna być obniżona. Argumentem jest choćby to, że w pandemii przeciw COVID -19 szczepiliśmy osoby od 16 roku życia bez żadnych problemów i komplikacji. To m.in. potwierdziło, że szczepienia w aptekach absolutnie nie odbiegają – ani poziomem, ani jakością wykonywanej usługi – od tych w przychodniach. Stąd tak duże zainteresowanie nimi w aptekach. Od czasów pandemii, kiedy przyznano nam uprawnienia do szczepień, podaliśmy w nich ponad 3 mln dawek szczepionek. Co więcej, w Polsce - pomiędzy wrześniem a kwietniem 2023 roku - w aptekach, ponad 120 000 dawek szczepionki przeciw grypie. W naszym województwie - blisko 7 000, co plasuje nas w średniej krajowej. Pamiętajmy, że zaszczepienie w aptece, podobnie jak w przychodniach, zawsze poprzedza wywiad, po którym farmaceuta kwalifikuje pacjenta do niego, bądź nie. A jeśli w trakcie badania ankietowego wystąpią jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stanu zdrowia pacjenta, to wtedy zostanie on skierowany do lekarza. W celu przeprowadzenia ponownej kwalifikacji do podania szczepionki, ale już w przychodni. Także, jak widać cały proces szczepienia w każdej uprawnionej aptece jest ustandaryzowany, bo naszym celem jest zapewnienie pacjentowi maksymalnego bezpieczeństwa i powtarzalności usługi w aptekach w całym kraju.
Pojawił się projekt zapowiadający zmianę, która miałaby umożliwić, także farmaceutom, wystawianie refundowanych recept.
Zgadza się. W tym przypadku nie myślimy tylko o pacjentach dorosłych, którym należy się ta 50 proc. zniżka, ale też o seniorach, którzy mają szczepionkę przeciwko grypie całkowicie bezpłatną. Mocno czekamy na takie usprawnienie systemu, bo każdy sposób ułatwienia pozyskiwania recepty a zarazem optymalizacji kosztów nabycia szczepionki przez pacjenta, będzie wpływał na wzrost wyszczepialności i rozwój profilaktyki w tym zakresie. Farmaceuci mają nadzieję, że jeszcze w tym sezonie zmianą tą zajmie się skutecznie Sejm, bo tego wymaga jej wprowadzenie.
Szczepionek przeciwko grypie nie brakuje. A jakie jest zainteresowanie nimi w kujawsko-pomorskich aptekach?
No cóż, jeśli chodzi o zainteresowanie tymi szczepionkami to oczywiście jest ono dużo większe niż w przypadku szczepień przeciw COVID –19, ale - jak wynika choćby z zeszłorocznych danych – wyszczepialność w naszym społeczeństwie cały czas utrzymuje się na poziomie około 5 proc. Jak i to, że najbardziej zainteresowani szczepieniami przeciwko grypie są seniorzy, którzy wyszczepiają się na poziomie 20 proc.
O czym to świadczy?
O tym, że seniorzy podchodzą do nich poważnie, co należy absolutnie zaznaczyć. I, że ze względu na ryzyka takie jak wiek, wielochorobowość czy wielolekowość, mocno myślą o profilaktyce chorób. Pamiętajmy, że szczepienie przeciwko grypie nie zapobiega zachorowaniu, ale radykalnie łagodzi wpływ grypy na organizm. Zapobiega ciężkim powikłaniom pogrypowym, jak np. zapalenie mięśnia sercowego. Gdy chodzi o osoby młodsze, to rzeczywiście z tej grupy wiekowej znacznie mniej chętnych szczepi się przeciwko grypie. Być może i dlatego, że czują się dobrze i wydaje się im, że powikłania po grypie ich nie dotyczą… Warto jednak wybiegać w przód i myśleć o swoim zdrowiu, także wtedy kiedy żadna choroba przewlekła jeszcze nam nie dokucza. Jak i o tym, że taka ochrona - dzięki szczepieniom - znacząco wpływa na naszą wydajność w pracy i bezpieczeństwo zdrowotne w danym sezonie. Pamiętajmy, że każdy moment jest dobry na to, aby przyjąć szczepionkę przeciwko grypie. Immunolodzy powtarzają, że tu nie ma absolutnie żadnego „sztywnego okienka”. I pamiętajmy, że po zaszczepieniu się przeciwko grypie nasza pełna odporność będzie budowała się nawet do 4 tygodni. Za to będzie nas chroniła do końca sezonu. Również o tym, że szczepienie przeciwko grypie jest jednym z niewielu szczepień, które musi być odnawiane każdego roku. Poza wirusem grupy, mogą nam dokuczać także inne wirusy, więc warto zaopatrzyć się w certyfikowane testy combo 4 w 1. Dzięki nim – po wykonaniu rozmazu z nosa - jesteśmy w stanie u dziecka i osoby dorosłej zróżnicować typ infekcji, która nas spotkała.
